on
ไวรัสซิกา ปรปักษ์ของหญิงท้อง (ตอนที่ 2)
16 กันยายน 2016
ด้าน ศ.นพ.ประเสริฐ เอื้อวรากุล ประธานคลัสเตอร์สุขภาพและการแพทย์ สวทช.กล่าวสรุปว่า สำหรับคนทั่วไปไวรัสซิกามีความเสี่ยงน้อยกว่าไวรัสเด็งกี่ ซึ่งปกติเราต้องระวังไข้เลือดออกอยู่แล้ว อีกทั้งการระบาดยังไม่รุนแรงพอให้ผู้หญิงชะลอการตั้งครรภ์ แต่หากมีการระบาดใหญ่เกิดขึ้น ผู้หญิงที่จะตั้งครรภ์ต้องดูแลตัวเองไม่ให้ถูกยุงกัด
เช่นเดียวกัน ศ.นพ.ประเสริฐ กล่าวเสริมว่า หากเกิดการระบาดใหญ่ก็จะทำให้ทุกคนมีภูมิคุ้มกัน เนื่องจากมีเชื้อตัวเดียวไม่เหมือนเด็งกี่ที่มีถึง 4 สายพันธุ์ ซึ่งเป็นไปได้ว่าในเชิงกลยุทธ์อาจปล่อยให้มีการระบาดในทีเดียว และให้ผู้หญิงชะลอการตั้งครรภ์ในช่วงที่มีการระบาดหรือป้องกันไม่ให้ถูกยุงกัด แต่ยังมีคำถามที่ยังตอบไม่ได้ว่า เหตุใดจึงไม่เกิดการระบาดใหญ่ทั้งที่พบเชื้อในไทยมานานแล้ว
โรคติดเชื้อไวรัสซิกา (Zika virus disease) เป็นการติดเชื้อไวรัสที่เกิดจากการถูกยุงลาย (Aedes mosquitos) ที่มีเชื้อกัด แล้วเชื้อแพร่เข้าสู่กระแสเลือด มักเกิดในบริเวณเขตร้อนหรือบริเวณใกล้เขตร้อนของโลก พบครั้งแรกที่หุบเขาซิกาในแอฟริกาเมื่อปี พ.ศ.2490
ศูนย์ควบคุมและป้องกันโรค (Centers for Disease Control and Prevention = CDC) ของสหรัฐอเมริกา ได้ยืนยันว่าไวรัสซิกาสามารถแพร่เชื้อได้ทางเพศสัมพันธ์ด้วย แม้จะไม่แสดงอาการก็ตาม
นอกจากนี้ CDC ยังยืนยันว่า ไวรัสซิกาเป็นสาเหตุทำให้ทารกที่เกิดจากแม่ที่ติดเชื้อไวรัสซิกาขณะตั้งครรภ์ มีภาวะศีรษะเล็กแต่กำเนิด (Microcephaly) เป็นผลให้เกิดการแท้งบุตร (Miscarriage) หรือตายในครรภ์ (Stillbirth) ได้ และบางครั้งสมองอาจถูกทำลาย เป็นสาเหตุให้เกิดความผิดปกติของระบบประสาท เช่น กลุ่มอาการกิลแลง-บาร์เร
[Guillain-Barre syndrome = GBS เป็นกลุ่มอาการที่เกิดจากการอักเสบเฉียบพลันของเส้นประสาทหลายๆเส้นพร้อมๆกัน จนก่อให้เกิดอาการกล้ามเนื้ออ่อนแรงเฉียบพลัน]
ประมาณร้อยละ 80 ของผู้ที่ติดเชื้อไวรัสซิกาจะไม่ปรากฏอาการ แต่ในกรณีที่มีอาการ มักจะปรากฏอาการให้เห็นในวันที่ 2-7 หลังการถูกยุงกัด ซึ่งอาการทั่วไป ได้แก่
- มีไข้อ่อนๆ
- เป็นผื่น
- ปวดข้อหรือปวดกล้ามเนื้อ
- ปวดศีรษะ
- ตาแดง (Conjunctivitis)
โดยปัจจัยเสี่ยงที่ทำให้เกิดโรคติดเชื้อไวรัสซิกา ได้แก่
- การอยู่อาศัยหรือเดินทางไปยังสถานที่ที่มีการระบาดของเชื้อ อย่างบริเวณเขตร้อนหรือใกล้เขตร้อน
- มีเพศสัมพันธ์โดยไม่ได้ป้องกัน (Unprotected sex) กรณีที่คู่สัมพันธ์มีการเดินทางไปยังบริเวณที่มีการระบาดของโรค
แหล่งข้อมูล
1. คำถามที่ยังไม่มีคำตอบ...พบ “ไวรัสซิกา” ในไทยมากว่า 50 ปีแต่ทำไมไม่ระบาดใหญ่?. [2016, September 15].
2. Zika virus disease. [2016, September 15].
3. Zika Virus: What You Should Know. [2016, September 15].