on
ไวรัสขึ้นสมอง (ตอนที่ 4 และตอนจบ)
2 กรกฎาคม 2016
กรณีที่มีอาการอย่างอ่อน อาจทำให้เข้าใจผิดว่าเป็นอาการของไข้หวัดได้ ส่วนการรักษาส่วนใหญ่ทำโดย
- การนอนพักผ่อน (Bed rest)
- การให้สารคาร์โบไฮเดรต (Carbohydrate solutions) ทางเส้นเลือด เพื่อลดอาการสมองบวม
- ให้สารเหลวเพื่อป้องกันภาวะขาดน้ำ (Dehydration) แต่ก็ต้องระวังเรื่องปริมาณด้วย เพราะอาจทำให้อาการสมองบวม (Cerebral oedema) แย่ลง
- การให้ยากันชัก (Anticonvulsive drugs)
- การให้ยาต้านการอักเสบ เช่น ยา Acetaminophen ยา Ibuprofen และยา Naproxen sodium เพื่อลดไข้และอาการปวดศีรษะ
- การให้ยาต้านไวรัส (Antiviral drugs) ทางเส้นเลือด เช่น ยา Acyclovir ยา Ganciclovir และยา Foscarnet
ทั้งนี้ ยาต้านไวรัสอาจทำให้เกิดผลข้างเคียง เช่น คลื่นไส้ อาเจียน ท้องเสีย ปวดกล้ามเนื้อ หรือปวดข้อ และในกรณีที่รุนแรง (ซึ่งพบยาก) อาจทำให้การทำงานของไตหรือตับผิดปกติ หรือกดการทำงานของไขกระดูก (Bone marrow)
นอกจากนี้ ยังมีบทวิจัยบางฉบับที่ระบุว่า การให้ยาผนวกกับการฝังเข็มที่ศีรษะจะสามารถช่วยลดอาการแทรกซ้อนที่รุนแรงได้ เพราะสามารถกระตุ้นการทำงานของเส้นประสาทไปทั่วร่างกาย อย่างไรก็ดี การรักษาวิธีนี้ยังต้องมีการศึกษาเพิ่มเติมอีก
หลังการป่วย อาจจำเป็นต้องให้การรักษาเพิ่มเติมอย่างอื่น ซึ่งขึ้นกับอาการที่เป็น เช่น
- กายภาพบำบัด (Physical therapy) เพื่อเพิ่มความแข็งแรง ความยืดหยุ่น การเคลื่อนไหว การทรงตัว
- กิจกรรมบำบัด (Occupational therapy) เพื่อช่วยพัฒนาการทำกิจกรรมในชีวิตประจำวัน
- การแก้ไขการพูด (Speech Therapy)
- จิตบำบัด (Psychotherapy) เพื่อช่วยในการจัดการกับพฤติกรรมอารมณ์ที่เกิดจากความผิดปกติหรือบุคลิกภาพที่เปลี่ยนไป
ส่วนการป้องกันโรคสมองอักเสบที่ดีที่สุด ก็คือ การหลีกเลี่ยงจากการติดเชื้อที่เป็นสาเหตุของการเกิดโรค เช่น
- กินอาหารมีประโยชน์ รักษาสุขภาพให้แข็งแรง
- มีสุขอนามัยที่ดี ล้างมือด้วยสบู่หลังการเข้าห้องน้ำและก่อนกินอาหาร
- อย่าใช้ภาชนะอาหารหรือเครื่องดื่มร่วมกับผู้อื่น
- ฉีดวัคซีนป้องกันโรค เช่น หัด (Measles) คางทูม (Mumps) และหัดเยอรมัน (Rubella )
- หลีกเลี่ยงการโดนยุงหรือเห็บกัด เช่น สวมเสื้อกางเกงยาว ทายากันยุง (ไม่ควรใช้ยากันยุงกับเด็กที่อายุน้อยกว่า 2 ปี)
แหล่งข้อมูล
1. Encephalitis. [2016, July 1].
2. Viral encephalitis [2016, July 1].
3. Viral encephalitis [2016, July 1].