on
เกาต์กำเริบ (ตอนที่ 3)
25 เมษายน 2016
โรคเกาต์สามารถเกิดขึ้นแบบทันทีทันใด มักเกิดในตอนกลางคืนโดยไม่มีสัญญาณเตือน เพราะจะตื่นขึ้นกลางดึกด้วยความรู้สึกร้อนที่ขา โดยมีอาการดังนี้
- ปวดข้ออย่างมาก – ส่วนใหญ่จะเป็นข้อที่ใหญ่ของนิ้วหัวแม่เท้า แต่ก็สามารถเกิดขึ้นได้ที่เท้า เข่า มือ และข้อมือ ซึ่งมักจะเริ่มปวดตอนกลางคืน จะปวดรุนแรงมากใน 4-12 ชั่วโมงแรกที่เป็น
- รู้สึกปวดข้อต่อเนื่อง (Lingering discomfort) หลังอาการปวดที่รุนแรง จะรู้สึกปวดข้อต่อไปอีก 2-3 วัน หรือ 2-3 สัปดาห์ และปวดที่ข้ออื่นเพิ่มเติม
- อักเสบและบวมแดง
- เคลื่อนไหวลำบาก
- เมื่ออาการดีขึ้น ผิวหนังบริเวณที่เป็นมักจะลอกและคัน
เกาต์เกิดขึ้นเมื่อมีผลึกยูเรท (Urate crystals) สะสมอยู่ในข้อ ทำให้เกิดการอักเสบและปวดมาก โดยผลึกยูเรทมาจากการที่มีกรดยูริก (Uric acid) ในเลือดสูง หรือที่เรียกว่า ภาวะ Hyperuricemia
โดยปกติร่างกายจะมีการย่อยสลายสารที่ร่างกายสร้างขึ้นที่เรียกว่า สารพิวรีน ((Purine) โดยสารพิวรีนนี้สร้างจากภายในร่างกายเองและได้รับจากอาหารต่างๆ เช่น เนื้อแดงวัว เนื้อหมู เนื้อแกะ เนื้อปลาทะเล ปลากระป๋อง ขนมปัง เครื่องในสัตว์ทุกชนิด เครื่องดื่มแอลกอฮอล์โดยเฉพาะเบียร์ และเครื่องดื่มที่มีรสหวานด้วยน้ำตาลผลไม้ (Fructose)
โดยสารพิวรีนนี้จะถูกย่อยสลายเป็นกรดยูริกในเลือด และนำไปกำจัดต่อโดยไตและขับออกทางปัสสาวะ แต่บางครั้งที่ร่างกายมีการผลิตกรดยูริกมากหรือไตสามารถขับกรดยูริกออกได้น้อย กรดยูริกจะสะสมและสร้างตัวเป็นผลึกยูเรทที่มีลักษณะแหลมคมเหมือนเข็มในข้อต่อหรือในเนื้อเยื่อโดยรอบ เป็นสาเหตุให้เกิดอาการปวด อักเสบ และบวม
โรคเกาต์แบ่งได้เป็น 3 ระยะ คือ
- ระยะที่ 1 – มีระดับกรดยูริคในเลือดสูงแต่ไม่แสดงอาการเกาต์ บางคนอาจเป็นนิ่วในไต (Kidney stones) ก่อนการเป็นเกาต์ครั้งแรก
- ระยะที่ 2 – เริ่มมีผลึกยูเรทในนิ้วหัวแม่เท้า เริ่มมีอาการเกาต์กำเริบและหายไป ระยะเวลาของเกาต์กำเริบจะถี่ขึ้น จนทำให้รู้สึกว่าอาการรุนแรงขึ้น เป็นนานขึ้น และเป็นมากกว่า 1 ข้อ
- ระยะที่ 3 – อาจจะเป็นมากกว่า 1 ข้อ เกิดก้อนใต้ผิวหนังที่เรียกว่า Tophi ซี่ง
- หากไม่ทำการรักษา ก้อน Tophi จะกลายเป็นกระดูกอ่อน (Cartilage) ในบริเวณหูชั้นนอกหรือเนื้อเยื่อรอบข้อ ซึ่งได้แก่ ถุงน้ำกันเสียดสี (Bursae) เอ็นยึด (Ligaments) และ เอ็นกล้ามเนื้อ (Tendons) อันเป็นสาเหตุให้เกิดอาการปวด บวม แดง และอักเสบ
- อย่างไรก็ดีระยะนี้มักไม่ปรากฏเพราะได้รับการรักษาก่อน
แหล่งข้อมูล
1. Gout. [2016, April 24].
2. Gout. [2016, April 24].