สารพันปัญหากับไทรอยด์ (ตอนที่ 9)

3 กรกฎาคม 2017

ปัจจัยเสี่ยงของโรคคอพอก ได้แก่

• การขาดสารไอโอดีน
• เพศหญิง
• อายุ (ส่วนใหญ่มีอายุเกิน 40 ปี)
• มีประวัติเป็นโรคภูมิแพ้ตัวเอง
• ยาบางชนิด เช่น ยารักษาหัวใจ Amiodarone ยารักษาโรคจิต Lithium
• การได้รับรังสีที่บริเวณคอหรือหน้าอก

อาการแทรกซ้อนที่เกิดจากโรคคอพอกเล็กน้อยอาจไม่ทำให้เกิดปัญหา แต่สำหรับคอพอกที่มีขนาดใหญ่จะทำให้มีปัญหาเรื่องการหายใจและการกลืน ทั้งยังทำให้ไอและเสียงแหบได้ ส่วนคอพอกที่เกิดจากภาวะไทรอยด์ฮอร์โมนที่มากหรือต่ำเกินไปอาจทำให้มีอาการอ่อนเพลีย หงุดหงิด และนอนไม่หลับ

การวินิจฉัยว่าเป็นโรคคอพอกอาจทำได้โดย

• การทดสอบฮอร์โมน (Hormone test)
• การทดสอบแอนติบอดี (Antibody test)
• การตรวจอัตราซาวด์ (Ultrasonography)
• การสแกนต่อมไทรอยด์ (Thyroid scan)
• การตัดชิ้นเนื้อไปตรวจ (Biopsy)

สำหรับการรักษาโรคคอพอกขึ้นอยู่กับขนาด สาเหตุ และอาการ ซึ่งแพทย์อาจให้

• สังเกต (Observation) – กรณีที่คอโตไม่มากและไทรอยด์ทำงานปกติ ไม่ได้ทำให้เกิดปัญหา
• ใช้ยาเพื่อทำให้ระดับฮอร์โมนและขนาดคอกลับสู่ปกติ เช่น ในกรณีที่มีภาวะพร่องไทรอยด์ฮอร์โมนอาจให้ ยา Levothyroxine รวมถึงยาแก้ปวดและยาแก้อักเสบ
• ผ่าตัด กรณีที่ทำให้กลืนหรือหายใจลำบาก
• ใช้รังสีไอโอดีน

ส่วนกรณีที่เป็นโรคคอพอกเพราะขาดสารไอโอดีน จะทำการเพิ่มสารไอโอดีนด้วยการกินอาหารทะเล สาหร่าย หรือเกลือผสมไอโอดีน เพื่อให้ได้ไอโอดีนประมาณวันละ 150 มิลลิกรัม อย่างไรก็ดี ต้องระวังไม่ให้มีไอโอดีนเกินขนาดด้วย เพราะบางครั้งไอโอดีนที่มากเกินก็ทำให้เกิดโรคคอพอกได้เช่นกัน

แหล่งข้อมูล:

1. Goiter. [2017, July 02].