ละเมอ เกิดจากอะไรและรักษาได้อย่างไร

ละเมอ เป็นอาการที่เกิดขึ้นขณะนอนหลับ เช่น ลุกเดินไปมา ลุกนั่งบนเตียง ลุกขึ้นมาพูดคุย โดยพฤติกรรมที่เกิดขึ้นจะอยู่ในช่วงที่หลับลึกหรือเปลี่ยนจากช่วงหลับลึกเป็นหลับตื้น ขณะที่มีอาการละเมอจึงไม่รู้สึกตัว

ละเมอ

ละเมอมักเกิดกับเด็กที่มีอายุระหว่าง 4-8 ปี โดยปกติอาการจะหายไปเมื่อเข้าสู่วัยรุ่น ซึ่งส่วนใหญ่ไม่จำเป็นต้องรักษา ส่วนในผู้ใหญ่สามารถเกิดขึ้นได้เช่นกัน แต่มีโอกาสที่อาการจะคล้ายคลึงกับโรคหรือความผิดปกติของการนอนหลับอื่น ๆ รวมไปถึงภาวะสุขภาพทางจิตอื่น ๆ ซึ่งจะทำให้เกิดความสับสนระหว่างอาการเหล่านี้ได้  

อาการละเมอเป็นอย่างไร ?

อาจพบว่าการนอนละเมอบ่อยครั้งหรือนาน ๆ ครั้ง มักจะเกิดขึ้นหลังจากที่นอนหลับไปแล้วประมาณ 1-2 ชั่วโมง และอาการละเมอจะเกิดขึ้นเพียงไม่กี่นาทีเท่านั้น

พฤติกรรมหรืออาการเมื่อละเมอ มีดังต่อไปนี้

พฤติกรรมหรืออาการในข้างต้นอาจไม่ทำให้เกิดอันตรายใด ๆ แต่ก็มีพฤติกรรมที่อาจทำให้เกิดอันตรายกับตนเองและผู้อื่นได้ แม้จะพบได้น้อย เช่น ออกไปนอกบ้าน ขับรถ มีพฤติกรรมที่ไม่เหมาะสม มีกิจกรรมทางเพศโดยที่ไม่รู้ตัว หรือได้รับบาดเจ็บจากการตกจากที่สูง เป็นต้น

ละเมออย่างไรถึงควรไปพบแพทย์ ?

การละเมอมักไม่ค่อยมีความรุนแรง แต่หากทำให้เกิดอันตรายต่อตนเองและผู้อื่น ก็ควรปรึกษาแพทย์เพื่อหาวิธีแก้ไข เช่นมีอาการดังนี้

ละเมอมีสาเหตุมาจากอะไร?

สาเหตุที่ทำให้นอนละเมออาจมากจากปัจจัยเหล่านี้ เช่น

นอกจากนั้น สาเหตุที่ทำให้นอนละเมอมักเกิดขึ้นจากการขาดนอนหรือถูกรบกวนไม่ให้นอนหลับได้อย่างมีประสิทธิภาพ ซึ่งอาจมาจากโรคหรือความผิดปกติ ดังต่อไปนี้

ปัจจัยสำคัญที่เพิ่มโอกาสให้มีการละเมอ ได้แก่

นอนละเมอป้องกันและรักษาได้อย่างไร ?

โดยทั่วไปไม่จำเป็นต้องรักษาการนอนละเมอ โดยเฉพาะละเมอที่เกิดในวัยเด็กจะสามารถหายไปได้เองเมื่อโตเข้าสู่วัยรุ่น เบื้องต้นสามารถดูแลผู้ที่นอนละเมอได้ คือ หากผู้ที่ละเมอลุกออกจากเตียง ให้ค่อย ๆ พากลับมานอนบนเตียงโดยที่ไม่จำเป็นต้องปลุกให้ตื่น เป็นต้น
นอกจากนั้น สามารถป้องกันและเตรียมพร้อมสำหรับการนอนละเมอได้ ดังต่อไปนี้

การป้องกันอันตรายหรืออุบัติเหตุที่อาจเกิดขึ้นกับผู้ที่นอนละเมอ

การรักษาทางการแพทย์

จำเป็นต้องใช้ยารักษาหรือไม่?

การรักษานอนละเมอด้วยยา จะมีความจำเป็นก็ต่อเมื่อผู้ที่นอนละเมอได้รับอันตรายหรือได้รับบาดเจ็บหรือสร้างปัญหาให้กับคนในครอบครัว หรืออาจทำให้ผู้ที่นอนละเมอมีความอับอายหรือไม่สามารถนอนหลับเต็มอิ่มได้ ซึ่งยาที่แพทย์อาจใช้รักษาการนอนละเมอ เช่น ยากลุ่มเบนโซไดอะซีปิน (Benzodiazepines) หรือยารักษาโรคซึ่มเศร้าบางชนิด

เป็นที่ทราบกันดีว่าการนอนละเมอเป็นเรื่องธรรมดาที่ไม่ได้มีความรุนแรงหรือน่ากลัวอะไร แต่จะพบว่าบางรายสามารถทำให้เกิดอันตรายทั้งต่อตนเองและผู้อื่น ไม่ว่าจะได้รับบาดเจ็บจากอุบัติเหตุ พฤติกรรมไม่เหมาะสมที่เกิดขึ้นอย่างไม่รู้ตัว เช่น ทำร้ายร่างกายหรือมีเพศสัมพันธ์ ดังนั้น เพื่อป้องกันอันตรายที่อาจเกิดขึ้น หากพบว่าคนใกล้ตัวกำลังนอนละเมอ ควรช่วยหาทางป้องกันหรือรักษา หรือปรึกษาแพทย์ต่อไป