รับมือกับริดสีดวงทวารอย่างไรดี (ตอนที่ 5 และตอนจบ)

29 เมษายน 2013

เพื่อไม่ให้ริดสีดวงทวารมีอาการแย่ลง ท่านควรปฏิบัติดังนี้ :

• หลังการถ่ายอุจจาระ ให้เช็ดก้นเบาๆ ด้วยกระดาษชำระที่เปียกน้ำ หรือผสมด้วยน้ำยาทำความสะอาด หรืออาจใช้ผ้าเปียกเช็ดทำความสะอาดของเด็ก (Baby Wipe)
• หลีกเลี่ยงการถูบริเวณทวารหนัก ท่านสามารถชะหรือล้างน้ำแทนการเช็ดด้วยกระดาษชำระ หลังทำความสะอาดเสร็จให้ใช้ผ้านุ่มแห้งที่ซึมซับได้ ซับที่บริเวณทวารหนักเบาๆ
• ใช้สบู่ที่ไม่มีส่วนผสมของน้ำหอมหรือสารย้อมสี/สบู่เด็กอ่อน

การระงับอาการปวดและคันสามารถทำได้โดย :

• กินยาแก้ปวด เช่น ยา Acetaminophen (ยาพาราเซตามอล/Paracetamol) ยา Aspirin และยาลดการอักเสบที่ไม่ใช่สเตียรอยด์ (Nonsteroidal anti-inflammatory drugs : NSAIDs) เพื่อลดอาการปวดและบวม
• ประคบด้วยน้ำแข็งครั้งละ 10 นาที แล้วประคบอุ่นที่บริเวณทวารหนักอีกประมาณ 10 - 20 นาที ให้ทำวันละหลายๆ ครั้ง
• นั่งแช่น้ำอุ่น (Sit bath) ให้บริเวณทวารหนักได้แช่ในน้ำอุ่น วันหนึ่งทำได้หลายครั้งโดยเฉพาะหลังการถ่ายอุจจาระ โดยแช่ไว้ครั้งละประมาณ 15 นาที แต่ระวังอย่าให้น้ำร้อนเกินไป

พยายามทำตัวให้สบายๆ โดย :

• อาจนอนพักระหว่างวันเพื่อลดแรงกดอักเสบและระคายเคืองของหลอดเลือด หากมีการตั้งครรภ์ระหว่างเดือนที่ 3 - 6 อาจใช้วิธีนอนตะแคง แต่ถ้าไม่ได้ตั้งครรภ์ให้นอนหงายโดยใช้หมอนวางใต้สะโพกเพื่อลดอาการบวมของริดสีดวงทวาร
• พยายามอย่านั่งหรือยืนเป็นระยะเวลานานเมื่อมีการระคายเคืองของริดสีดวงทวาร ถ้าต้องนั่งให้นั่งบนหมอน และหลีกเลี่ยงการยกของหนัก
• ใส่ชุดชั้นในที่ทำจากผ้าฝ้ายเพื่อป้องกันความชื้นที่อาจเกิดขึ้น ซึ่งจะทำให้เกิดการระคายเคืองกับริดสีดวงทวาร ใส่เสื้อผ้าหลวมไม่รัดรูปเพื่อลดแรงกดดันบริเวณทวารหนัก

การใช้ยาสามารถช่วยลดอาการของริดสีดวงทวารได้ดังนี้ :

• ใช้ขี้ผึ้ง (Ointment) ทาเพื่อป้องกันผิว เช่น ยาทาก้นเพื่อลดการระคายเคืองซิงค์ออกไซด์ (Zinc oxide) หรือปิโตรเลียมเจลลี่ (Petroleum jelly)
• ใช้ยาเหน็บทวาร (Suppository) เป็นเวลา 7 - 10 วัน เพื่อลดการระคายเคืองและหล่อลื่นรูทวารขณะที่ถ่ายอุจจาระ อย่างไรก็ดี ยาบางชนิดหากใช้เป็นเวลานานอาจมีอันตรายต่อเนื้อเยื่อทวารหนักได้
• ใช้ขี้ผึ้งที่มีส่วนผสมของสารไฮโดรคอร์ติโซน (Hydrocortisone) 1% ซึ่งเป็นสเตียรอยด์ชนิดหนึ่งที่ช่วยลดการอักเสบและอาการคัน ทั้งนี้แพทย์อาจสั่งยาที่มีไฮโดรคอร์ติโซน 2% ก็ได้ อย่างไรก็ดี ไม่ควรใช้ยาเหล่านี้เกิน 2 สัปดาห์ เพราะจะทำให้ผิวบางลง
• ใช้ยาที่มีส่วนผสมของยาชาหรือยาระงับความรู้สึก (Local anesthetic) ซึ่งมักจะลงท้ายชื่อยาด้วยคำว่า "-caine" แม้ว่ายาเหล่านี้จะช่วยลดอาการปวดของริดสีดวงทวารภายนอกได้ แต่บางคนก็อาจแพ้ยานี้ได้เช่นกัน ดังนั้นจึงควรปรีกษาแพทย์ก่อนใช้ยา

แหล่งข้อมูล:

1. Treatment Overview. - [2013, April 26].
2. Prevention. - [2013, April 26].