ของฝากจากน้ำท่วม (ตอนที่ 19)

5 กุมภาพันธ์ 2017

การวิเคราะห์โรคได้เร็วจะมีผลต่อการรักษาและลดอัตราการเสียชีวิตลงได้ การตรวจเลือดอาจใช้เวลาน้อยกว่า 15 นาที ก็ทราบผล แต่บางชนิดอาจต้องใช้เวลานานหลายวัน โดยการตรวจเลือดสามารถทำให้รู้ได้ว่า

• เป็นโรคมาลาเรียหรือไม่
• เป็นเชื้อมาลาเรียชนิดไหนที่ทำให้เกิดอาการ
• เป็นเชื้อมาลาเรียชนิดไหนที่ดื้อต่อยาตัวไหน
• เชื้อมีการกระทบต่ออวัยวะที่สำคัญหรือยัง

ทั้งนี้ การรักษาและการให้ยาจะแตกต่างกันไปขึ้นกับ

• ชนิดของเชื้อ
• ความรุนแรงของอาการ
• อายุของผู้ป่วย
• อยู่ระหว่างตั้งครรภ์หรือไม่

โดยยาป้องกันโรคมาลาเรียที่ใช้ส่วนใหญ่ ได้แก่ ยา

• Chloroquine ใช้ป้องกันเชื้อ P. falciparum และ P. vivax
• Doxycycline ใช้ในกรณีที่ไม่สามารถใช้ยา Mefloquine อย่างไรก็ดี หญิงมีครรภ์และเด็กอายุน้อยกว่า 9 ปี ไม่ควรใช้ยาตัวนี้
• Malarone ใช้ป้องกันเชื้อ P. falciparum เป็นยาที่มีส่วนผสมของยาต้านมาลาเรีย 2 ชนิด คือ Atovaquone และ Proguanil
• Mefloquine เป็นยาที่ห้ามใช้ในกรณีที่ผู้ป่วยมีประวัติเป็นโรคซึมเศร้าหดหู่ มีอาการป่วยทางจิต ชัก หรือมีปัญหาเรื่องการเต้นของหัวใจเต้น
• Primaquine ใช้ป้องกันการกลับเป็นซ้ำของเชื้อ P. vivax และ P. ovale แต่ก่อนใช้ยานี้ต้องทำการทดสอบภาวะพร่องเอนไซม์ จีซิกพีดี (Glucose-6-phosphate dehydrogenase deficiency = G6PD) ก่อน

โดยการกินยาป้องกันมาลาเรียที่ถูกต้อง ทำได้ดังนี้

• กินให้ครบตามจำนวนและเวลาที่แพทย์สั่ง
• หากต้องกินยาสัปดาห์ละครั้ง ให้กินยาให้ตรงวันกันในทุกสัปดาห์ เช่น กินทุกวันจันทร์
• หลังจากที่กลับจากบริเวณที่มีการแพร่เชื้อ ก็ยังจำเป็นต้องกินยาต่อไปอีก 1-3 สัปดาห์

กรณีที่จำเป็นต้องเดินทางไปยังบริเวณที่มีเชื้อมาลาเรีย การป้องกันทำได้โดยใช้ยาที่มักเป็นตัวเดียวกับยาที่ใช้รักษา ดังนั้นแพทย์จึงจำเป็นต้องรู้ถึงสถานที่ผู้ป่วยจะเดินทางไป จึงจะสามารถจ่ายยาได้ถูกกับชนิดของเชื้อนั้น

บรรณานุกรม

1. Malaria. [2017, February 4].

2. Malaria - Topic Overview. [2017, February 4].

3. Malaria. [2017, February 4].