ของฝากจากน้ำท่วม (ตอนที่ 18)

4 กุมภาพันธ์ 2017

สำหรับการกลับมาเป็นซ้ำ (Recurrences)

• เชื้อ P. falciparum อาจกลับมาเป็นซ้ำภายในระยะเวลา 2 ปี หากไม่ได้รับการรักษาที่สมบูรณ์
• เชื้อ P. vivax หรือ เชื้อ P. ovale อาจกลับมาเป็นซ้ำภายในระยะเวลา 3-4 ปี แต่สามารถป้องกันการเป็นซ้ำได้ด้วยยา
• เชื้อ P. malariae จะคงอยู่ในเลือดของผู้ป่วยได้มากกว่า 30 ปี โดยไม่ปรากฏอาการ

เนื่องจากเชื้อมาลาเรียมีผลต่อเซลล์เม็ดเลือดแดง ดังนั้นคนจึงสามารถได้รับเชื้อมาลาเรียผ่านช่องทางดังต่อไปนี้

• จากแม่ไปยังทารกที่อยู่ในครรภ์
• จากการให้เลือด (Blood transfusions)
• การใช้เข็มฉีดยาร่วมกับคนติดเชื้อ

ปัจจัยเสี่ยงหลักๆ ของการติดเชื้อก็คือ

• การอาศัยหรือไปอยู่ในบริเวณเขตร้อนที่มีการกระจายตัวของเชื้อ ซึ่งพบมากสุดใน
  • ประเทศในแถบแอฟริกาใต้สะฮารา
  • เอเชียใต้ (The Asian subcontinent)
  • หมู่เกาะโซโลมอน ปาปัวนิวกินี และ เฮติ
• เดินทางไปยังบริเวณที่มีการแพร่กระจายของโรคโดย
  • ไม่กินยาป้องกันมาลาเรียก่อนไป ระหว่างที่อยู่ และหลังจากที่กลับมา หรือกินยาไม่ถูกต้อง
  • อยู่กลางแจ้งในที่ชนบทช่วงที่ยุงออกหากิน (ระหว่างตอนเย็นโพล้เพล้และใกล้รุ่ง)

และผู้ที่มีความเสี่ยงมาก ได้แก่

• เด็กเล็กและเด็กทารก
• หญิงมีครรภ์และทารกในครรภ์
• ผู้ป่วยที่ติดเชื้อเฮชไอวี/เชื้อเอดส์

มาลาเรียจะรุนแรงหากเกิดในผู้ที่ผ่าตัดเอาม้ามออก (splenectomy) และมาลาเรียสามารถทำให้เสียชีวิตได้ โดยร้อยละ 90 ของการเสียชีวิตเกิดในแอฟริกา และส่วนใหญ่เป็นเด็กที่อายุต่ำกว่า 5 ปี นอกจากนี้ มาลาเรียยังทำให้เกิดอาการแทรกซ้อนที่ทำให้เสียชีวิต เช่น

• มาลาเรียขึ้นสมอง (Cerebral malaria) ซึ่งเป็นเหตุให้สมองบวมและทำลายสมอง
• มีปัญหาเรื่องการหายใจ เพราะมีน้ำทวมปอด (Pulmonary edema)
• อวัยวะล้มเหลว เช่น ไตวาย ตับวาย ม้ามแตก
• ภาวะโลหิตจาง (Anemia) เพราะเซลล์เม็ดเลือดแดงถูกทำลาย
• น้ำตาลในเลือดต่ำ ซึ่งหากต่ำมากจะทำให้หมดสติหรือเสียชีวิตได้

บรรณานุกรม

1. Malaria. [2017, February 3].

2. Malaria - Topic Overview. [2017, February 3].

3. Malaria. [2017, February 3].