ไข้ดำแดง (ตอนที่ 2)

19 เมษายน 2017

ไข้ดําแดง (Scarlet fever / Scarlatina) เป็นโรคติดต่อที่เกิดจากเชื้อแบคทีเรียที่เรียกว่า Streptococcus pyogenes bacteria หรือที่รู้จักกันในชื่อ สเตรปโตคอคคัสชนิดเอ (Group A streptococcus) ทำให้ผิวหนังมีผื่นสีแดง เกิดร่วมกับการเจ็บคอ และเป็นไข้

ส่วนใหญ่เกิดขึ้นในเด็กอายุระหว่าง 5-15 ปี โดยเชื้อแบคทีเรียจะอาศัยอยู่ในจมูกและคอ และมีระยะฟักตัว (Incubation period) เป็นเวลา 2-4 วัน หลังการติดเชื้อ โดยเชื้อสามารรถติดต่อได้ด้วยการ

• หายใจเอาละอองที่กระจายจากการที่คนติดเชื้อไอหรือจาม
• สัมผัสกับคนที่ติดเชื้อทางผิวหนัง เช่น โรคผุพอง (Impetigo)
• ใช้เสื้อผ้า ผ้าเช็ดตัว ผ้าปูเตียง ช้อนส้อม แก้วน้ำ ภาชนะร่วมกับผู้ติดเชื้อ

โรคไข้ดำแดงเคยเป็นโรคที่ร้ายแรงสำหรับเด็ก แต่ในปัจจุบันมีการใช้ยาปฏิชีวนะในการรักษาได้ดี จึงทำให้ความน่ากลัวของโรคน้อยลง อย่างไรก็ดี หากปล่อยไว้ไม่ทำการรักษา ไข้ดำแดงอาจทำให้เกิดภาวะที่ร้ายแรงมีผลต่อหัวใจ ไต และอวัยวะส่วนอื่นของร่างกาย

อาการของไข้ดำแดง ได้แก่

• เป็นผื่นแดง (Red rash) ที่ดูคล้ายไหม้แดดและมีความรู้สึกสากเหมือนกระดาษทราย ผื่นจะเริ่มปรากฏที่หน้าหรือคอก่อน แล้วกระจายไปยังลำตัว แขน และขา หากกดลงบริเวณที่เป็นผื่นแดง สีจะซีดลง
• เป็นเส้นแดงสีเข้ม (Pastia's lines) ที่ผิวหนังส่วนพับบริเวณขาหนีบ รักแร้ ข้อศอก เข่า และคอ
• หน้าแดง (Flushed face) ยกเว้นบริเวณรอบปากจะซีดกว่า
• ลิ้นเป็นสีแดงเหมือนสตรอเบอรี่ (Strawberry tongue) ขรุขระ และมักมีปื้นสีขาวในระยะแรกของการเป็นโรค

ผื่นแดงที่หน้าและลิ้นจะเป็นอยู่ประมาณ 1 สัปดาห์ หลังจากนั้นผิวจะลอกอยู่นานหลายสัปดาห์ ส่วนอาการอื่นประกอบด้วย

• เป็นไข้หนาวสั่น (ตั้งแต่ 38.3 C ขี้นไป)
• เจ็บคอและคอแดงมาก บางที่มีปื้นสีขาวหรือสีเหลืองด้วย
• กลืนลำบาก
• ต่อมน้ำเหลืองที่บริเวณคอโต
• คลื่นไส้หรืออาเจียน
• ปวดศีรษะ

กรณีที่ไม่ได้ทำการรักษา เชื้อแบคทีเรียอาจกระจายไปยังส่วนต่างๆ และทำให้อักเสบ เช่น

• ต่อมทอนซิลอักเสบ
• ปอดอักเสบ (Pneumonia)
• ติดเชื้อที่ผิวหนัง (Skin infections)
• ไตอักเสบ หรือที่เรียกว่า Post-streptococcal glomerulonephritis
• ติดเชื้อในกระแสเลือด
• หูชั้นกลางอักเสบ (Otitis media)
• ข้ออักเสบ (Arthritis)

แหล่งข้อมูล

1. Scarlet fever. [2017, April 18].

2. Scarlet fever. [2017, April 18].

3. Scarlet Fever: A Group A Streptococcal Infection. [2017, April 18].