on
โรคมัยอีโลโพรลิฟเฟอเรทีฟ (Myeloproliferative disease)
โรคมัยอีโลโพรลิฟเฟอเรทีฟ (Myeloproliferative disease ย่อว่า MPD) หรืออีกชื่อคือ “Myeloproliferative disorder ย่อว่า MPD เช่นกัน” แต่ปัจจุบันองค์การอนามัยโรคได้ใช้ชื่อโรคนี้ว่า “Myeloproliferative neoplasm ย่อว่า MPN” เป็นกลุ่มโรคต่างๆที่เกิดจากมีการผิดปกติในการแบ่งตัวเพิ่มจำนวนมากเกินไปของเซลล์ชนิดต่างๆของไขกระดูก
โรคต่างๆที่จัดอยู่ในกลุ่มโรค MPD ได้แก่
- มะเร็งเม็ดเลือดขาวซีเอ็มแอล (อ่านเพิ่มเติมในเว็บ )
- มะเร็งเม็ดเลือดขาวเรื้อรังชนิดเกิดจากเซลล์เม็ดเลือดขาวชนิด Neutrophilสูง(Chronic neutrophilic leukemia)
- โรคเลือดหนืด(Polycytemia vera): (อ่านเพิ่มเติมในเว็บ )
- โรคพังผืดในไขกระดูกชนิดปฐมภูมิ(Primary myelofbrosis ย่อว่า PMF)
- โรคเกล็ดเลือดสูงปฐมภูมิ(Primary หรือ Essential Thrombocythemia)
- โรคมะเร็งเม็ดเลือดขาวเรื้อรังชนิดมีเซลล์เม็ดเลือดขาวชนิดEosinophil สูง(Chronic eosinophilic leukemia)
- โรคไขกระดูกสร้าง Mast cell สูงมากผิดปกติ(Mastocytosis)
โรคต่างๆในกลุ่ม MPD เป็นโรคพบได้ทั่วโลก แต่เป็นโรคพบน้อย พบได้ทั้งในผู้หญิงและในผู้ชาย และเป็นโรคมักพบในผู้ใหญ่
โรคMPD เป็นโรคที่ยังไม่ทราบสาเหตุ แต่มักมีความสัมพันธ์กับพันธุกรรมที่ผิดปกติ และมีอาการได้หลากหลายขึ้นกับว่าเป็นโรคชนิดใด
แพทย์วินิจฉัยโรคกลุ่มนี้ได้จาก ประวัติอาการ การตรวจร่างกาย และที่สำคัญ คือ จากการตรวจเลือดCBC การตรวจไขกระดูกด้วยการตรวจทางเซลล์วิทยา หรือด้วยการตรวจทางพยาธิวิทยา และการตรวจหาจีน/ยีน/Gene ผิดปกติจากการตรวจเลือด
การรักษาโรคMPD จะเป็นการรักษาด้วย ยาเคมีบำบัด หรือ ยารักษาตรงเป้า ร่วมกับการรักษาประคับประคองตามอาการ
การพยากรณ์โรคของโรคในกลุ่มนี้ จัดว่ามีความรุนแรงในระดับปานกลาง ผู้ป่วยมักต้องได้รับการดูแลรักษาต่อเนื่องตลอดชีวิต แต่ผู้ป่วยมีโอกาสมีชีวิตอยู่ได้นานหลายปี
อนึ่ง ผลข้างเคียงจากโรคกลุ่มMPD ที่พบบ่อย ได้แก่
- มีตับโต มีม้ามโต
- โรคเกาต์
- ภาวะซีด
- เลือดออกง่าย
- ไตวาย
- ตับวาย
- โรคหลอดเลือดหัวใจ
- โรคหลอดเลือดสมอง
- ติดเชื้อต่างๆได้ง่าย ทั้งเชื้อไวรัส และแบคทีเรีย
- อาจมีการเปลี่ยนแปลงไปเป็นมะเร็งในระบบโรคเลือด เช่น มะเร็งเม็ดเลือดขาวเฉียบพลันเอเอ็มแอล
บรรณานุกรม
- Levine,R., and Gilliland,G. Blood.2018;112:2190-2198
- [2017,July22]
- [2017,July22]
- [2017,July22]