on 

เวชศาสตร์นิวเคลียร์ รักษาผู้ป่วยโรคมะเร็ง (ตอนที่ 3)

14 ตุลาคม 2012

รศ.พญ.ชนิสา โชติพานิชอวัยวะต่าง ๆ อาทิ ตรวจประสิทธิภาพการทำงานของ หัวใจ ไต ปอด สมอง ตลอดจนการรักษาโรคต่างๆ อาทิ มะเร็งตับ มะเร็งที่มีการแพร่กระจายไปที่ตับ มะเร็งต่อมน้ำเหลือง มะเร็งต่อมหมวกไต มะเร็งต่อมไทรอยด์ และรักษาภาวะเจ็บปวดจากการแพร่กระจายของมะเร็งไปที่กระดูกได้อย่างมี ประสิทธิภาพ กล่าวต่อไปว่า เวชศาสตร์นิวเคลียร์สามารถใช้ตรวจการทำงานของ

ทุกวันนี้เวชศาสตร์นิวเคลียร์เป็นสิ่งจำเป็นการรักษาหลายๆโรค ตั้งแต่กุมารเวชศาสตร์ (Pediatrics) ไปยัง หทัยวิทยา (Cardiology) จนถึงจิตเวชศาสตร์ (Psychiatry) ทั้งนี้ แพทย์มีการใช้เวชศาสตร์นิวเคลียร์ในการดูโครงสร้างและการทำงานของอวัยวะ เนื้อเยื่อ กระดูก หรือระบบอื่นๆ ภายในร่างกายเพื่อใช้ในการรักษาเกี่ยวกับโรคและอวัยวะต่างๆ เช่น

มะเร็ง

  • ดูระยะของโรคมะเร็งจากการกระจายของเซลล์มะเร็งไปยังส่วนอื่นของร่างกาย
  • ตรวจชี้บริเวณต่อมน้ำเหลืองก่อนการผ่าตัดผู้ป่วยมะเร็งเต้านมหรือผิวหนัง และเนื้องอก
  • วางแผนการรักษา
  • ประเมินการตอบสนองต่อการรักษา
  • ตรวจหาการกลับมาเป็นซ้ำของมะเร็ง (Recurrence)
  • ตรวจหาเนื้องอกที่พบได้ยากในตับอ่อน (Pancreas) และต่อมหมวกไต (Adrenal glands)

    • ไต

  • วิเคราะห์การทำงานของไตปกติและไตที่เกิดจากการปลูกถ่าย
  • ตรวจหาสิ่งอุดตันทางเดินท่อปัสสาวะ
  • ประเมินความสัมพันธ์ระหว่างความดันโลหิตสูงกับหลอดเลือดแดงในไต
  • ประเมินการติดเชื้อและการมีแผลที่ไต
  • ตรวจหาและติดตามการไหลกลับของปัสสาวะในผู้ป่วยเด็ก

    • หัวใจ

  • ดูการไหลเวียนและการทำงานของหลอดเลือดในหัวใจ (Myocardial perfusion scan)
  • ตรวจหาโรคหลอดเลือดหัวใจตีบ (Coronary artery disease = CAD)
  • ประเมินการถูกทำลายของหัวใจที่เกิดจากโรคหัวใจ (Heart attack)
  • ประเมินทางเลือกในการรักษา เช่น การผ่าตัดทําทางเบี่ยงหลอดเลือดหัวใจ (Bypass heart surgery) และการขยายหลอดเลือดหัวใจด้วยการใช้บอลลูน (Angioplasty)
  • ประเมินผลการขยายหลอดเลือดที่อุดตัน (Revascularization)
  • ตรวจดูการปฏิกิริยาปฏิเสธการปลูกถ่ายหัวใจ (Transplant rejection)
  • ประเมินการทำงานของหัวใจ (Multiple Gated Acquisition scan = MUGA Scan) ทั้งก่อนและหลังการให้เคมีบำบัด (Chemotherapy)

    • ปอด

  • ดูสภาพของปอดเพื่อแก้ปัญหาเกี่ยวกับทางเดินหายใจและการหมุนเวียนของเลือด
  • ประเมินการทำงานของปอดเพื่อดูศักยภาพของปอดหรือการผ่าตัดปลูกถ่ายปอด
  • ตรวจดูการปฏิกิริยาปฏิเสธการปลูกถ่ายปอด

    • แหล่งข้อมูล:

    1. ทรงเปิด “หน่วยเวชศาสตร์นิวเคลียร์”เพิ่มการรักษาผู้ป่วยโรคมะเร็ง [2012, October 13].
    2. What is Nuclear Medicine. [2012, October 13].
    3. Nuclear medicine. [2012, October 13].
    4. What is General Nuclear Medicine? [2012, October 13].