เม่าสร้อย สรรพคุณและประโยชน์ของต้นเม่าสร้อย 5 ข้อ

เม่าสร้อย

เม่าสร้อย ชื่อวิทยาศาสตร์ Antidesma acidum Retz.^[1],[2] จัดอยู่ในวงศ์มะขามป้อม (PHYLLANTHACEAE)

สมุนไพรเม่าสร้อย มีชื่อท้องถิ่นอื่น ๆ ว่า เม่า (ภาคเหนือ), มักเม่า (ลำปาง), เม่าตาควาย (เชียงราย), ส่อแพรเหมาะ (กะเหรี่ยงแดง), มะเม่า (ไทลื้อ), ปิมปอง (ขมุ) ส่วนทางจังหวัดเลยจะเรียกว่า “เม่าสร้อย“^[1],[2]

ลักษณะของเม่าสร้อย

• ต้นเม่าสร้อย จัดเป็นไม้พุ่มหรือเป็นไม้ยืนต้นขนาดเล็ก ลำต้นมีลักษณะตั้งตรง มีความสูงได้ประมาณ 2-5 เมตร พบกระจายพันธุ์ตามธรรมชาติในป่าผลัดใบ ป่าเต็งรัง และป่าดิบทั่วไป จัดเป็นไม้ระดับกลาง ที่ชอบแสงแดดปานกลาง^[1],[2]

• ใบเม่าสร้อย ใบเป็นใบเดี่ยว ออกเรียงสลับ ลักษณะของใบเป็นรูปหอกกลับ ปลายใบแหลม โคนใบแหลม ส่วนขอบใบเรียบ ใบมีขนาดกว้างประมาณ 2-5 เซนติเมตร และยาวประมาณ 4-9 เซนติเมตร แผ่นใบมีขนขึ้นประปรายทั้งสองด้าน^[1],[2]

• ดอกเม่าสร้อย ออกดอกเป็นช่อแบบแยกแขนงเชิงลด โดยจะออกตามซอกใบและที่ปลายกิ่ง ดอกย่อยมีจำนวนมากและเป็นแบบแยกเพศอยู่กันคนละต้น ไม่มีกลีบดอก ส่วนกลีบเลี้ยงเป็นสีเขียวอ่อน^[1]

• ผลเม่าสร้อย ผลกลุ่มออกเป็นช่อยาว รูปทรงกระบอก เป็นผลสด เนื้อผลฉ่ำน้ำ ลักษณะของผลย่อยเป็นรูปไข่หรือรูปทรงกลม ผลดิบเป็นสีเขียว ส่วนผลสุกจะเปลี่ยนเป็นสีแดงหรือสีม่วงเข้ม และจะเป็นสีดำเมื่อแก่จัด^[1],[2]

สรรพคุณของเม่าสร้อย

1. ลำต้นนำมาต้มกับน้ำดื่มเป็นยาแก้ซางเด็ก (ลำต้น)^[1]
2. ผลสดใช้กินเป็นยาระบาย (ผล)^[1]
3. ชาวเขาเผ่ากะเหรี่ยงจะใช้ใบเม่าสร้อย นำมาต้มกับน้ำให้สตรีหลังคลอดดื่มและอาบ (ใบ)^[1]

ประโยชน์ของเม่าสร้อย

• ผลเม่าสร้อย สามารถนำมารับประทานได้^[1],[2]
• ยอดอ่อน ใช้ประกอบอาหาร เช่น แกงเห็ดถอบ หรือใช้ใบเป็นส่วนประกอบในแกงเห็ดเผา^[2]

เอกสารอ้างอิง

1. หนังสือสมุนไพรพื้นบ้านล้านนา.  (ภาควิชาเภสัชพฤกษศาสตร์ คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล).  “เม่าสร้อย”.  หน้า 38.
2. โครงการเผยแพร่ข้อมูลทรัพยากรชีวภาพและภูมิปัญญาท้องถิ่นบนพื้นที่สูง, สถาบันวิจัยและพัฒนาที่สูง (องค์กรมหาชน).  “เม่า, เม่าสร้อย”.  อ้างอิงใน : หนังสือชื่อพรรณไม้แห่งประเทศไทย (เต็ม สมิตินันทน์)., หนังสือพืชอาหารและสมุนไพรท้องถิ่นบนพื้นที่สูง บ้านโป่งคำ (อัปสรและคณะ).  [ออนไลน์].  เข้าถึงได้จาก : eherb.hrdi.or.th.  [30 ต.ค. 2014].

ภาพประกอบ : wikimedia.org, www.magnoliathailand.com (by ป้ากระต่าย)

เรียบเรียงข้อมูลโดยเว็บไซต์เมดไทย ()

เรื่องที่น่าสนใจ