เพศสัมพันธ์หลังคลอด เรื่องที่คุณแม่ควรรู้และควรระวัง

แม้การมีเพศสัมพันธ์หลังคลอดอาจเป็นเรื่องสุดท้ายที่คุณแม่จะคำนึงถึง เพราะต้องยุ่งวุ่นวายอยู่กับการดูแลเจ้าตัวเล็ก แต่เมื่อเริ่มเคยชินกับการเลี้ยงดูลูกและสามารถทำกิจวัตรประจำวันต่าง ๆ ได้ตามปกติแล้ว คุณแม่อาจมีข้อสงสัยว่าจะสามารถมีเพศสัมพันธ์อีกครั้งได้เมื่อไร และการมีเพศสัมพันธ์หลังคลอดจะเจ็บหรือจะปลอดภัยหรือไม่ ซึ่งการศึกษาข้อมูลต่อไปนี้จะช่วยไขข้อข้องใจของคุณแม่ได้

เริ่มมีเพศสัมพันธ์หลังคลอดได้เมื่อไร ?

คุณแม่หลายคนอาจสงสัยว่า หลังจากคลอดเจ้าตัวเล็กแล้วจะสามารถมีเพศสัมพันธ์กับสามีได้อีกครั้งเมื่อไร ซึ่งตามปกติแล้วร่างกายจะต้องใช้เวลาในการฟื้นตัวไม่ว่าจะผ่านการคลอดแบบธรรมชาติหรือผ่าคลอดก็ตาม โดยแพทย์อาจอนุญาตให้มีเพศสัมพันธ์หลังคลอดบุตรไปแล้วประมาณ 4-6 สัปดาห์ เพื่อรอให้ปากมดลูกปิด เลือดหยุดไหล และแผลฉีกขาดต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นจากการคลอดนั้นฟื้นฟูและหายดีก่อน

อย่างไรก็ตาม สิ่งสำคัญที่สุด คือ ความพร้อมของคุณแม่ โดยคุณแม่บางรายอาจพร้อมมีเพศสัมพันธ์อีกครั้งหลังคลอดเพียงไม่กี่สัปดาห์ ในขณะที่คุณแม่บางรายอาจต้องใช้เวลา 2-3 เดือนหรือนานกว่านั้น ทั้งนี้ ปัจจัยต่าง ๆ อาจส่งผลกระทบต่อแรงขับทางเพศได้ เช่น ความเหนื่อยล้าจากการเลี้ยงดูบุตร หน้าที่การงาน ความเครียด และการกลัวความเจ็บปวด เป็นต้น

สิ่งที่อาจเกิดขึ้นเมื่อมีเพศสัมพันธ์หลังคลอด

การมีเพศสัมพันธ์อีกครั้งหลังคลอดอาจทำให้คุณแม่รู้สึกไม่สบายตัวหรือเจ็บปวดได้ ทั้งยังอาจเป็นกังวลว่าแผลจะหายดีแล้วหรือยัง ซึ่งคุณแม่ควรศึกษาข้อมูลเกี่ยวกับการมีเพศสัมพันธ์หลังคลอด เพื่อเตรียมพร้อมรับมือกับสิ่งที่อาจจะเกิดขึ้น ดังต่อไปนี้

• หน้าอกของคุณแม่ที่เคยมีขนาดใหญ่และกระชับอาจเปลี่ยนไปหลังคลอด ซึ่งปัญหานี้อาจส่งผลกระทบต่อความพึงพอใจขณะมีเพศสัมพันธ์ได้
• คุณแม่อาจเป็นกังวลถึงร่างกายที่เปลี่ยนแปลงไป เนื่องจากช่องคลอดขยายใหญ่ขึ้นขณะคลอด ซึ่งความวิตกกังวลนี้อาจส่งผลกระทบต่อความสุขบนเตียงได้ อย่างไรก็ตาม ช่องคลอดและอวัยวะต่าง ๆ ภายในระบบสืบพันธ์ุจะค่อย ๆ กลับคืนสู่สภาพเดิม ซึ่งการฝึกขมิบช่องคลอดอาจช่วยทำให้กล้ามเนื้ออุ้งเชิงกรานแข็งแรงขึ้นด้วย
• นอกจากคุณแม่จะรู้สึกเป็นกังวลแล้ว ฝ่ายคุณพ่อเองก็อาจรู้สึกวิตกกังวลและกลัวเมื่อเห็นสภาพร่างกายของคุณแม่เปลี่ยนแปลงไปหลังคลอดได้เช่นกัน

มีเพศสัมพันธ์หลังคลอดอย่างไร ให้ปลอดภัยและมีความสุข ?

เมื่อปรึกษาแพทย์ถึงช่วงเวลาที่เหมาะสมสำหรับการมีเพศสัมพันธ์อีกครั้งหลังคลอด รวมทั้งคุณแม่มีสภาพร่างกายและจิตใจที่พร้อมแล้ว การใช้เคล็ดลับบางประการอาจช่วยทำให้การมีเพศสัมพันธ์เป็นที่น่าพอใจกับทั้งตัวคุณแม่และสามีได้ ดังนี้

• ดูแลตนเอง คุณแม่ควรดูแลตนเองให้เป็นกิจวัตรประจำวันด้วยการรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ ออกกำลังกาย ดื่มน้ำในปริมาณที่เหมาะสมต่อร่างกาย และนอนหลับพักผ่อนให้เพียงพอ
• ฝึกขมิบ การขมิบกล้ามเนื้ออุ้งเชิงกรานอาจทำให้กล้ามเนื้อช่องคลอดกลับคืนสู่สภาพเดิมได้เร็วขึ้น ทั้งนี้ ควรปรึกษาแพทย์เพื่อเรียนรู้เทคนิคการขมิบที่ถูกต้อง
• เลือกเวลาที่เหมาะสม ควรเลือกช่วงเวลาที่คุณแม่ได้รับการพักผ่อนอย่างเต็มที่แล้ว และควรเป็นเวลาที่ทั้งคู่จะไม่ถูกรบกวนจากลูกน้อย เช่น ช่วงเวลาตอนเช้าที่รู้สึกสดชื่น หรือช่วงที่ลูกน้อยกำลังหลับ เป็นต้น
• ทำความเข้าใจกัน นอกจากการมีเพศสัมพันธ์แล้ว การแสดงความรักต่อกันนั้นสามารถทำได้หลายวิธี ดังนั้น คุณพ่อคุณแม่ควรสื่อสาร ใช้เวลาด้วยกัน และร่วมกันหาหนทางอื่น ๆ เพื่อใช้แสดงความรักก่อนตัดสินใจมีเพศสัมพันธ์
• ค่อยเป็นค่อยไป ก่อนการสอดใส่ อาจลองใช้นิ้วมือของตนเองสอดเข้าไปในช่องคลอดเพื่อให้แน่ใจว่าจะไม่รู้สึกเจ็บขณะมีเพศสัมพันธ์ นอกจากนี้ อาจจำเป็นต้องใช้เจลหล่อลื่นเพื่อช่วยลดการระคายเคือง เนื่องจากในช่วงหลังคลอดนั้น ระดับฮอร์โมนในร่างกายจะเปลี่ยนแปลง ซึ่งอาจส่งผลให้ช่องคลอดมีเมือกหล่อลื่นน้อยกว่าปกติ
• บอกสามีตามตรงเมื่อรู้สึกเจ็บ หากรู้สึกเจ็บขณะมีเพศสัมพันธ์ ควรบอกให้สามีทราบตามตรง เพราะการฝืนทนความเจ็บปวดอาจทำให้คุณแม่รู้สึกไม่ดีกับการมีเพศสัมพันธ์ อย่างไรก็ตาม ทั้งคู่สามารถมีความสุขได้แม้จะไม่มีการสอดใส่ก็ตาม โดยอาจทำกิจกรรมทางเพศด้วยวิธีอื่น เช่น การช่วยตัวเองร่วมกัน เป็นต้น

อาการผิดปกติที่ควรไปพบแพทย์

หากคุณแม่มีอาการต่อไปนี้ ควรไปพบแพทย์ทันที

• รู้สึกเจ็บแม้จะมีเพศสัมพันธ์ด้วยความระมัดระวังและค่อยเป็นค่อยไปแล้ว เพราะการตัดฝีเย็บเพื่อขยายปากช่องคลอดขณะคลอดลูกนั้น อาจทำให้รู้สึกเจ็บและไม่สบายตัวขณะมีเพศสัมพันธ์ในระยะยาวได้
• มีของเหลวที่ส่งกลิ่นเหม็นไหลออกจากช่องคลอด ซึ่งอาจเป็นสัญญาณของการติดเชื้อได้
• มีเลือดไหลออกจากช่องคลอดหลังคลอดลูกแล้วกว่า 4 สัปดาห์ หรือเสียเลือดในปริมาณมากอย่างฉับพลัน