เจ็บลึก เจ็บนาน (ตอนที่ 5 และตอนจบ)

30 กรกฎาคม 2018

      

      การรักษาต้องใช้เวลาในการฟื้นตัวอย่างต่อเนื่อง เบื้องต้นทำได้ด้วยการใช้จิตบำบัด (Psychotherapy) เช่น

• การบําบัดทางความคิด (Cognitive therapy) ด้วยการแนะนำวิธีการก้าวข้ามความคิดที่ปิดกั้นอยู่ เช่น ความเชื่อด้านลบเกี่ยวกับตัวเองและความเสี่ยงในการเกิดภยันตรายอีก
• การให้เผชิญกับภาวะที่กลัว (Exposure therapy) เพื่อเรียนรู้ที่จะจัดการกับภาวะนั้นอย่างมีประสิทธิภาพ โดยวิธีนี้มักใช้ร่วมกับวิธีการบําบัดทางความคิด
• การให้ผู้บำบัดกลอกตาไปมา (Eye movement desensitization and reprocessing = EMDR) โดยใช้หลักการของความเชื่อมโยงระหว่างการเคลื่อนไหวของลูกตากับการลดความคิดในด้านลบ

      ทั้งนี้เพราะปลายตาของคนเราจะไปเชื่อมโยงกับสมอง สมองมีซีกซ้ายและซีกขวา ซีกซ้ายคือ ปัจจุบัน รู้เวลา รู้หน้าที่ว่าจะต้องทำอะไร เป็นเหตุเป็นผล แต่สมองซีกขวามักเก็บความทรงจำในอดีต เป็นความคิดความรู้สึก ผู้ป่วยส่วนใหญ่อยู่กับความคิดในอดีต ใช้สมองซีกขวาล็อคประสบการณ์เลวร้ายเอาไว้ ดังนั้น การกลอกตาไปมาจะช่วยลดความคิดในด้านลบออกจากหัวได้

      นอกจากนี้ อาจมีการใช้ยา เช่น

• ยารักษาโรคซึมเศร้า (Antidepressants) เพื่อรักษาอาการซึมเศร้าและวิตกกังวล โดยปัจจุบัน FDA ได้อนุมัติให้ใช้ ยา Selective serotonin reuptake inhibitor (SSRI) ยา Sertraline และ ยา Paroxetine
• ยารักษาภาวะวิตกกังวล (Anti-anxiety medications) เป็นยาที่มักใช้ในระยะสั้น เพราะอาจทำให้เกิดอาการติดยาได้v

      สำหรับการดูแลรักษาตัวเอง อาจทำได้ด้วยการ

• ทำตามแผนการรักษาของแพทย์อย่างต่อเนื่อง
• เรียนรู้เกี่ยวกับภาวะ PTSD เพื่อทำความเข้าใจ และสามารถที่จะหากลยุทธ์ในการตอบสนองได้อย่างมีประสิทธิภาพ
• ดูแลตัวเอง พักผ่อนให้เพียงพอ กินอาหารที่มีประโยชน์ ออกกำลังกาย และหาเวลาคลายเครียด หลีกเลี่ยงคาเฟอีนและนิโคตินที่จะทำให้อาการวิตกกังวลแย่ลง
• อย่ากินยาเอง เช่น ดื่มแอลกอฮอล์หรือกินยาเพื่อให้ไร้ความรู้สึก เพราะอาจทำให้ปัญหาแย่ลง
• หยุดตัวเอง เมื่อรู้สึกถึงความวิตกกังวลให้ลุกไปเดินเร็ว (Brisk walk) หรือหางานอดิเรกทำ
• ติดต่อกับครอบครัว เพื่อนฝูง หรือกลุ่มช่วยเหลือ (Support group)

แหล่งข้อมูล:

1. Post-traumatic stress disorder (PTSD). [2018, July 29].
2. Post-Traumatic Stress Disorder (PTSD). [2018, July 29].