หนูตัวเล็กแต่ก่อเหตุใหญ่ (ตอนที่ 5)

19 ธันวาคม 2016

โรคไข้หนูกัด รักษาได้ด้วยการให้ยาปฏิชีวนะ เช่น ยา Penicillin ซึ่งเป็นยาที่ใช้กันมาก แต่ถ้าไม่รักษาอาจทำให้อาการรุนแรงจึงถึงเสียชีวิตได้ในกรณีดังต่อไปนี้

• ติดเชื้อที่หัวใจ เช่น เยื่อบุหัวใจอักเสบ (Endocarditis) กล้ามเนื้อหัวใจอักเสบ (Myocarditis) หรือ เยื่อหุ้มหัวใจอักเสบ (Pericarditis)
• ติดเชื้อที่สมอง เช่น เยื่อหุ้มสมองอักเสบ (Meningitis)
• ติดเชื้อที่ปอด เช่น ปอดอักเสบ (Pneumonia)
• เป็นฝีที่อวัยวะภายใน

การป้องกัน RBF ทำได้โดย

• หลีกเลี่ยงการสัมผัสกับหนูหรือสถานที่มีหนู
• ดื่มนมหรือน้ำที่มาจากแหล่งที่ปลอดภัย

โรคพยาธิตืดหนู (Hymenolepiasis diminuta / Rat Tapeworm) เป็นโรคที่ไม่ค่อยพบในคนแต่พบมากในหนู พยาธิตัวตืดเป็นพยาธิที่พบได้ทั่วโลก

พยาธิเหล่านี้จะอาศัยอยู่ในลำไส้ของหนู โดยไข่พยาธิจะปนออกมากับอุจจาระ เมื่อหมัดหนูหรือแมลงปีกแข็ง (โดยเฉพาะมอดแป้งหรือที่เรียกว่า Tribolium beetles) กินไข่พยาธิเข้าไป ตัวอ่อน (Oncospheres) จะเจริญอยู่ในตัวหมัด

เมื่อหนูหรือคนกินหมัดเข้าไป (หมัดหนูร่วงลงในอาหาร คนกินอาหารนั้นเข้าไป) ใช้เวลาประมาณ 20 วัน ตัวอ่อนจะเจริญเป็นตัวเต็มวัยอยู่ในลำไส้ของหนูและคน โดยลำตัวยาวตั้งแต่ 20-60 เซนติเมตร แต่เฉลี่ยอยู่ที่ 30 เซนติเมตร โดยใช้ส่วนหัวเกาะผนังลำไส้เล็ก และสามารถมีชีวิตอยู่ได้ถึง 10 ปี

หากมีจำนวนพยาธิในร่างกายไม่มากก็จะไม่ปรากฏอาการอะไร แต่ถ้ามีพยาธิมาก ก็จะมีอาการ

• ปวดศีรษะ
• ปวดท้อง
• อาเจียน
• ไม่รู้สึกหิว น้ำหนักตัวลด
• ไม่มีกำลัง
• มีอาการทางประสาทคล้ายลมบ้าหมู
• นอนไม่หลับ ไม่มีชีวิตชีวา
• คันบริเวณจมูกและทวารหนัก

บรรณานุกรม

1. Rat-bite Fever (RBF). [2016, December 18].

2. Hymenolepis diminuta. [2016, December 18].