หนังแข็ง (ตอนที่ 4 และตอนจบ)

11 เมษายน 2015

นักกายภาพบำบัดหรือนักกิจกรรมบำบัด (Physical or occupational therapists) อาจช่วยได้ในกรณี

• การจัดการกับความเจ็บปวด
• การเพิ่มความแข็งแรงและการเคลื่อนไหว (Mobility)
• การใช้ชีวิตประจำวันด้วยตัวเอง

การผ่าตัดอาจใช้เป็นวิธีการสุดท้ายในการรักษาอาการแทรกซ้อนที่เกิดจากโรคผิวหนังแข็ง เช่น

• การตัดอวัยวะออก (Amputation) เช่น การตัดนิ้วทิ้งกรณีที่มีเนื้อตาย
• การปลูกถ่ายตับ กรณีที่มีภาวะความดันหลอดเลือดปอดสูง (Pulmonary hypertension)

สำหรับการดูแลรักษาตนเองเพื่อช่วยลดอาการที่เกิดจากโรคผิวหนังแข็งสามารถทำได้โดย

• ออกกำลังกาย เพราะการออกกำลังกายจะทำให้ร่างกายยืดหยุ่น ช่วยเพิ่มการไหลเวียนของโลหิต และลดอาการเมื่อย
• หมั่นทำกายภาพบำบัดด้วยตนเองโดยเฉพาะบริเวณข้อมือ ข้อต่อขากรรไกร เพื่อไม่ให้ข้อติด โดยอาจประคบอุ่นบริเวณข้อที่ปวดตึงก่อนทำการบริหาร
• อย่าสูบบุหรี่และหลีกเลี่ยงการอยู่ใกล้คนที่สูบบุหรี่ เพราะนิโคตินจะเป็นสาเหตุให้หลอดเลือดหดตัว ทำให้ภาวะ Raynaud's phenomenon แย่ลง นอกจากนี้การสูบบุหรี่ในระยะยาวจะเป็นสาเหตุให้หลอดเลือดตีบด้วย
• หลีกเลี่ยงอาหารที่เป็นสาเหตุให้เกิดลมในท้องหรือทำให้เกิดภาวะกรดไหลย้อน จัดสภาพที่นอนให้ระดับศีรษะสูงกว่าเท้าเพื่อช่วยไม่ให้กรดไหลย้อนระหว่างนอน
• ควรรับประทานอาหารครั้งละน้อยๆ แต่รับประทานหลายครั้งต่อวัน ควรเคี้ยวให้ละเอียดก่อนกลืน และควรนั่งพักหลังจากรับประทานอาหารเสร็จอย่างน้อย 3 ชั่วโมง ไม่ควรนอนทันที เพื่อหลีกเลี่ยงการเกิดภาวะกรดไหลย้อน
• ดูแลสุขภาพในช่องปากและฟันอย่างสม่ำเสมอ
• ป้องกันตัวเองจากความหนาวเย็น ใช้เครื่องนุ่งห่มที่ช่วยให้อบอุ่นทั้งบริเวณศีรษะ แขน ขา และมือ
• ใช้สบู่อ่อนและถูร่างกายเบาๆ เพื่อป้องกันไม่ให้ผิวแห้งแตก และควรใช้ครีมหรือโลชั่นทาผิวเพื่อไม่ให้ผิวแห้งจนเกินไป
• หลีกเลี่ยงการทำงานที่ต้องเสี่ยงต่อการเกิดแผลบริเวณปลายนิ้วมือ และตามปุ่มกระดูก เนื่องจากอาจทำให้แผลหายช้าและติดเชื้อง่าย
• หมั่นตรวจวัดความดันโลหิตอย่างน้อยเดือนละ 1 ครั้ง หากพบว่าความดันโลหิตสูงผิดปกติควรรีบปรึกษาแพทย์
• เนื่องจากโรคผิวหนังแข็งสามารถทำให้รูปร่างหน้าตาของผู้ป่วยเปลี่ยนไป จึงอาจทำให้ผู้ป่วยมีปัญหาด้านจิตใจ คนในครอบครัวและเพื่อนฝูงจึงต้องช่วยเป็นกำลังใจด้วย

แหล่งข้อมูล

1. Scleroderma. [2015, April 10].
2. Scleroderma. [2015, April 10].