สร้อยทับทิม สรรพคุณและประโยชน์ของต้นสร้อยทับทิม 4 ข้อ

สร้อยทับทิม

สร้อยทับทิม ชื่อวิทยาศาสตร์ Persicaria barbata (L.) H.Hara (ชื่อพ้องวิทยาศาสตร์ Polygonum barbatum L.) จัดอยู่ในวงศ์ผักไผ่ (POLYGONACEAE)^[1]

สมุนไพรสร้อยทับทิม มีชื่อท้องถิ่นอื่น ๆ ว่า ผักไผ่น้ำ (น่าน), ผักแพรวกระต่าย ส่วนทางภาคกลางเรียก “สร้อยทับทิม” เป็นต้น^[1],[2]

ลักษณะของสร้อยทับทิม

• ต้นสร้อยทับทิม จัดเป็นพืชล้มลุก มีอายุได้หลายฤดู ลำต้นตั้งตรงและมีขน มีความสูงได้ประมาณ 40-80 เซนติเมตร เห็นข้อปล้องชัดเจน ขยายพันธุ์ด้วยวิธีการปักชำลำต้น ชอบขึ้นบริเวณริมน้ำ ริมคลอง หรือในที่น้ำท่วมขังตื้น ๆ พบขึ้นทางภาคเหนือ ภาคตะวันออก และภาคกลาง^[1],[2]

• ใบสร้อยทับทิม ใบเป็นใบเดี่ยว ออกเรียงสลับ ก้านใบสั้น ลักษณะของใบเป็นรูปขอบขนานหรือรูปใบหอก ปลายใบแหลม ส่วนขอบใบเรียบมีขนที่ริมใบและเส้นกลางใบ ใบมีขนาดกว้างประมาณ 1.5-3 เซนติเมตร และยาวประมาณ 8-15 เซนติเมตร ผิวใบทั้งสองด้านมีขนขึ้นปกคลุม มีหูใบหรือกาใบแผ่เป็นแผ่นบางหุ้มรอบลำต้นและมีขน ทำให้บริเวณข้อโป่งพองออก^[1]

• ดอกสร้อยทับทิม ออกดอกเป็นช่อชาวตามซอกใบและปลายกิ่ง ดอกย่อยมีจำนวนมาก กลีบดอกเป็นสีขาวหรือสีม่วงแกมชมพู^[1]

• ผลสร้อยทับทิม ผลเป็นผลแห้งไม่แตก เป็นมัน^[1]

สรรพคุณของสร้อยทับทิม

• ชาวเขาเผ่าแม้วจะใช้ใบสร้อยทับทิม นำมาตำคั้นเอาน้ำดื่มเป็นยาแก้ไข้มาลาเรีย (ใบ)^[1]
• ตำรายาพื้นบ้านล้านนาจะใช้ใบสร้อยทับทิมสด ผสมกับยาเส้น คั้นเอาน้ำทารักษาเกลื้อน เรื้อน และอาการคัน (ใบ)^[1]

ประโยชน์ของสร้อยทับทิม

• ยอดอ่อนและใบอ่อนใช้รับประทานเป็นผักสดได้^[2]
• ใช้ปลูกเป็นพรรณไม้ประดับน้ำสวนน้ำทั่วไป

เอกสารอ้างอิง

1. หนังสือสมุนไพรพื้นบ้านล้านนา.  (ภาควิชาเภสัชพฤกษศาสตร์ คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล).  “สร้อยทับทิม”.  หน้า 174.
2. ผักพื้นบ้านในประเทศไทย กรมส่งเสริมการเกษตร.  “ผักแพรวกระต่าย”.  [ออนไลน์].  เข้าถึงได้จาก : http://smc.ssk.ac.th/intranet/Research_AntioxidativeThaiVegetable/.  [17 ต.ค. 2014].

ภาพประกอบ : www.flickr.com (by 翁明毅, Foggy Forest, paco2046), www.kinmatsu.idv.tw

เรียบเรียงข้อมูลโดยเว็บไซต์เมดไทย ()

เรื่องที่น่าสนใจ