ยืนนานกลางแดด (ตอนที่ 5 และตอนจบ)

9 พฤศจิกายน 2016

ปัจจัยเสี่ยงในการเกิดฮีตสโตรก ได้แก่

• อายุ ซึ่งมีผลต่อระบบประสาทส่วนกลางในการจัดการกับความร้อนที่มากเกิน โดยเฉพาะในเด็กเล็กที่อายุน้อยกว่า 4 ปี ที่ระบบประสาทส่วนกลางยังไม่โตเต็มที่ และในผู้สูงอายุที่อายุมากกว่า 65 ปี ที่ระบบประสาทส่วนกลางเริ่มถูกทำลาย ทำให้ร่างกายไม่สามารถควบคุมการเปลี่ยนแปลงของอุณหภูมิได้ดี
• การออกกำลังกายในสภาพอากาศที่ร้อน เช่น การฝึกทหารและการเล่นกีฬาฟุตบอลในที่แจ้ง
• การสัมผัสกับอากาศร้อนอย่างทันทีทันใด หรือต้องเจอกับสภาพอากาศร้อนสะสมเป็นเวลาหลายวัน
• ไม่มีเครื่องปรับอากาศ
• การกินยาบางชนิด เช่น ยาลดความดัน ยาขับปัสสาวะ ยาลดความเครียด
• เป็นโรคบางชนิด เช่น โรคหัวใจ โรคปอด โรคอ้วน

ฮีตสโตรกสามารถทำให้เกิดอาการแทรกซ้อนได้ ขึ้นอยู่กับระยะเวลาที่ร่างกายมีอุณหภูมิสูง อาการแทรกซ้อนที่รุนแรง ได้แก่

• อวัยวะสำคัญถูกทำลายหรือบวม
• เสียชิวิต

การรักษาฮีตสโตรก จะเน้นที่การลดความร้อนในร่างกายลง ทั้งนี้เพื่อป้องกันและลดความเสียหายที่อาจเกิดขึ้นกับสมองและอวัยวะที่สำคัญ

สำหรับการปฐมพยาบาลเบื้องต้นสำหรับคนที่เป็นฮีตสโตรกทำได้โดย

• นำผู้ป่วยเข้าในที่ร่ม
• คลายเสื้อผ้าให้หลวม
• ลดความร้อนในร่างกายผู้ป่วยลงด้วยวิธีการต่างๆ เช่น วางขวดน้ำเย็นหรือผ้าเย็นบนตัว เช็ดตัวด้วยน้ำเย็น พัดตัวให้คลายร้อน ฉีดสเปรย์น้ำ วางไอซ์แพ็คหรือผ้าเปียกที่ศีรษะ คอ รักแร้ และขาหนีบ เป็นต้น

ทั้งนี้ ต้องระวังเรื่องการใช้น้ำแข็งกับผู้สูงอายุ เด็กเล็ก และผู้ป่วยเรื้อรังให้มากเป็นพิเศษด้วย เพราะอาจก่อให้เกิดอันตรายได้

• ให้ดื่มน้ำหรือน้ำเกลือแร่ (ห้ามดื่มน้ำหวานหรือเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์)

ส่วนการป้องกันการเป็นฮีตสโตรกสามารถทำได้โดย

• สวมเสื้อผ้าหลวมบางเบา
• ปกป้องตัวเองจากแสงแดด เช่น ทายากันแดงที่มี SPF 15 เป็นอย่างน้อย ใส่หมวก แว่นตากันแดด
• ดื่มน้ำให้มากเพื่อป้องกันภาวะขาดน้ำ
• อย่าปล่อยให้ใครอยู่ในรถที่จอดขณะอากาศร้อน
• ให้คำนึงถึงการกินยาที่มีผลกับการอยู่ในที่อุณหภูมิสูง
• เปลี่ยนระยะเวลาในการทำกิจกรรมในช่วงที่อุณหภูมิไม่ร้อนมาก เช่น ออกกำลังกายตอนเช้าหรือตอนเย็น
• หลีกเลี่ยงการดื่มคาเฟอีนและแอลกอฮอล์ เพราะจะทำให้สูญเสียน้ำมากกว่าปกติ

บรรณานุกรม

1. Heatstroke. [2016, November 8].

2. Heat Stroke: Symptoms and Treatment. [2016, November 8].