พาราเซตามอล ยาเดียวในดวงใจ (ตอนที่ 2)

28 กุมภาพันธ์ 2017

เนื่องจากยาพาราเซตามอลยังใช้เป็นส่วนประกอบในยาหลายชนิด เช่น ยาแก้หวัด ดังนั้น จึงควรตรวจสอบฉลากยาก่อนใช้ เพื่อหลีกเลี่ยงการกินยาซ้ำ (Double dosing)

คนส่วนใหญ่สามารถใช้ยาพาราเซตามอลได้ รวมถึง

• หญิงมีครรภ์
• หญิงให้นมบุตร
• เด็กที่อายุต่ำกว่า 2 เดือน (ควรให้ในปริมาณที่น้อย)

แต่กรณีผู้ที่มีปัญหาดังต่อไปนี้ ควรปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรก่อนใช้ยา

• มีปัญหาเรื่องตับหรือไต
• มีปัญหาเรื่องแอลกอฮอล์ เช่น ติดแอลกอฮอล์เป็นระยะเวลานาน
• น้ำหนักตัวน้อยมาก
• กินยาอื่นร่วมด้วย

โดยปริมาณการใช้ยาพาราเซตามอลจะขึ้นกับ อายุ น้ำหนัก ชนิดของยา และความแรงของยา เช่น

• ผู้ใหญ่สามารถใช้ยาเม็ดขนาด 500 มิลลิกรัม 1-2 เม็ด ทุก 4-6 ชั่วโมง แต่ไม่ควรเกินวันละ 4000 มิลลิกรัม หรือ 8 เม็ด
• เด็กอายุต่ำกว่า 16 ปี ควรใช้ในปริมาณน้อยลง ทั้งนี้ขึ้นกับอายุหรือน้ำหนัก

หลังการใช้ยา ยามักจะออกฤทธิ์ภายในชั่วโมงและมักอยู่ได้นานหลายชั่วโมง การใช้ยาเพื่อการลดอาการปวดจะออกฤทธิ์ได้ดีหากใช้เมื่อเริ่มมีอาการ แต่ถ้ารอให้อาการแย่ลงแล้วจึงใช้ยาอาจไม่ได้ผลดีนัก โดยผู้ใหญ่ไม่ควรใช้ยานี้เพื่อลดอาการปวดนานเกิน 10 วัน ส่วนเด็กไม่ควรใช้ยานี้เพื่อลดอาการปวดนานเกิน 5 วัน ยกเว้นแพทย์สั่ง

และไม่ควรใช้ยานี้เพื่อลดการลดไข้นานเกิน 3 วัน ยกเว้นแพทย์สั่ง

โดยทั่วไปยานี้ใช้เฉพาะเมื่อมีอาการเท่านั้น หากกินยาไปครั้งหนึ่งแล้วอาการลดลงหรือหายไป ก็ไม่ต้องกินยาครั้ง ต่อไป แต่หากยังมีอาการอยู่ สามารถกินยานี้ได้ทุก 4-6 ชั่วโมง และไม่ควรเพิ่มขนาดการใช้ยาในครั้งต่อไป

หากแพทย์สั่งให้ใช้ยานี้เป็นประจำทุก 4-6 ชั่วโมง ถ้าลืมกินยา ให้กินยาทันทีที่นึกได้ แต่ถ้าเป็นเวลาที่ใกล้กับมื้อต่อไป ให้ข้ามไปกินยามื้อต่อไปเลยโดยไม่ต้องเพิ่มขนาดยาเป็นสองเท่า

บรรณานุกรม

1. Paracetamol. [2017, February 27].

2. Paracetamol. [2017, February 27].

3. Paracetamol for pain and fever. [2017, February 27].