ผ่าตัดด้วยหุ่นยนต์ กลไกสมัยใหม่ (ตอนที่ 3)

5 ตุลาคม 2012

ความก้าวหน้าของการผ่าตัดด้วยหุ่นยนต์ ได้พัฒนาในทิศทางของการผ่าตัดจากระยะไกล (Remote surgery) การผ่าตัดที่รุกล้ำร่างกายน้อยที่สุด (Minimally invasive surgery) และการผ่าตัดที่ไม่มีคนอยู่หน้างาน (Unmanned surgery) ผลประโยชน์ที่รับได้ คือความแม่นยำ (Precision) การย่อส่วนให้เล็กจิ๋ว (Miniaturization) และแผลผ่าตัดเล็กลงมาก (Small incisions)

ผลพลอยได้เพิ่มเติมคือ การสูญเสียเลือดที่ลดลง ความเจ็บปวดที่น้อยลง และแผลผ่าตัดหายเร็วขึ้น (ร่างกายผู้ป่วย ฟื้นฟูเร็วขึ้น) นอกจากนี้ยังสัมพันธ์กับการลดลงของจำนวนวันที่นอนพักในโรงพยาบาล (Length of stay) และการได้รับเลือดทดแทนการเสียเลือดที่น้อยลง (Transfusion) และการใช้ยาต่างๆ เช่น ยาแก้ปวด

ในการผ่าตัดหัวใจแบบเปิดทรวงอก (Open-heart surgery) ศัลยแพทย์เปิดแผลประมาณ 10 ถึง 12 นิ้ว เพื่อให้เข้าถึงหัวใจ โดยแหวกกระดูกหน้าอก (Sternum) และขยายกรงซี่โครงออก (Rib cage) แล้วนำผู้ป่วยไปเชื่อมโยงกับเครื่องหัวใจและปอดเทียม (Heart-lung machine) ในขณะที่หัวใจริงหยุดทำงานตลอดช่วงเวลาของการผ่าตัด

วิธีการนี้ อาจก่อให้เกิดการติดเชื้อและความเจ็บปวดหลังการผ่าตัด (Postoperative infection and pain) ตลอดจนเวลาที่ยาวนานในการฟื้นฟูร่างกายอย่างสมบูรณ์ ส่วนการผ่าตัดหัวใจด้วยหุ่นยนต์ทำให้ผู้ป่วยฟื้นฟูเร็วขึ้น ผลที่ตามมาก็คือจำนวนวันที่นอนพักในโรงพยาบาลจะลดลง โดยเฉลี่ยประมาณ 2 ถึง 5 วัน เร็วกว่าการผ่าตัดด้วยวิธีดั้งเดิมที่เปิดทรวงอก

นอกจากนี้ ผู้ป่วยยังสามารถกลับไปทำงาน และดำเนินชีวิตปรกติได้เร็วขึ้นถึง 50% การฟื้นฟูในเวลาที่ลดลง ไม่เพียงแต่เป็นประโชน์ต่อผู้ป่วยเท่านั้น แต่จำนวนบุคลากรที่จำเป็นสำหรับการผ่าตัดก็จะลดลงตามไปด้วย การรักษาพยาบาลหลังการผ่าตัดก็ลดลงด้วย ดังนั้นต้นทุนค่าใช้จ่ายรวมของการนอนพักในโรงพยาบาลก็ลดลงด้วยเป็นเงาตามตัว

เมื่อเปรียบเทียบกับวิธีการผ่าตัดด้วยการรุกล้ำร่างกายน้อยที่สุด การผ่าตัดด้วยหุ่นยนต์ ทำให้ศัลยแพทย์สามารถควบคุมเครื่องมือผ่าตัดได้ดีขึ้น และเห็นภาพ ณ จุดผ่าตัดได้ดีขึ้น นอกจากนี้ ศัลยแพทย์ยังไม่ต้องยืนตลอดการผ่าตัด และไม่เหนื่อยล้าเร็ว ซอฟต์แวร์ที่ใช้กับหุ่นยนต์จะช่วยลดมือสั่นตามธรรมชาติ และท้ายสุด ทีมงานผ่าตัดสามารถหมุนเวียนใช้หุ่นยนต์ผ่าตัดได้ตลอดเวลา [เพราะหุ่นยนต์ทำงานได้ตลอดโดยไม่ต้องพัก]

การผ่าตัดด้วยหุ่นยนต์ สามารถใช้ในหัตการต่างๆ อาทิ การผ่าตัดทำทางเบี่ยงหลอดเลือดหัวใจ (Coronary artery bypass) การตัดเนื้อเยื่อที่เป็นมะเร็งออกจากบริเวณอื่นของร่างกายที่ล่อแหลมต่อการเกิดมะเร็ง อาทิ หลอดเลือด (Blood vessel) ประสาท (Nerve) หรืออวัยวะสำคัญ

นอกจากนี้ ยังมีการผ่าตัดเอาถุงน้ำดีออก (Gallbladder removal) การผ่าตัดสะโพกเทียม (Hip replacement) การผ่าตัดมดลูก (Hysterectomy) การผ่าตัดไต (Kidney removal) การผ่าตัดเปลี่ยนไต (Kidney transplant) การซ่อมแซมลิ้นหัวใจ (Mitral valve repair) การผ่าตัดต่อมลูกหมาก (Radical prostatectomy) และการผ่าตัดท่อรังไข่ (Tubal ligation)