ผักกาดโคก สรรพคุณของผักกาดโคก (เหงือกปลาหมอป่า)

ผักกาดโคก

ผักกาดโคก ชื่อวิทยาศาสตร์ Blumeopsis flava (DC.) Gagnep. (ชื่อพ้องวิทยาศาสตร์ Laggera falcata (D.Don) Kuntze) จัดอยู่ในวงศ์ทานตะวัน (ASTERACEAE หรือ COMPOSITAE)^[1]

สมุนไพรผักกาดโคก มีชื่อท้องถิ่นอื่นว่า เหงือกปลาหมอป่า (สุโขทัย) ส่วนที่จังหวัดเรียก “ผักกาดโคก” เป็นต้น^[1]

ลักษณะของผักกาดโคก

• ต้นผักกาดโคก จัดเป็นไม้ล้มลุก ลำต้นมีลักษณะตั้งตรง สูงได้ประมาณ 20-50 เซนติเมตร และอาจสูงได้ถึง 100 เซนติเมตร^[1],[2]

• ใบผักกาดโคก ใบเป็นใบเดี่ยว ออกเรียงสลับ ลักษณะของใบเป็นรูปใบหอก รูปไข่กลับ รูปขอบขนาน หรือรูปขอบขนานแกมรูปใบหอก ขอบใบหยักเป็นฟันเลื่อย ใบมีขนาดกว้างประมาณ 2-4 เซนติเมตร และยาวประมาณ 5-9 เซนติเมตร^[1],[2]

• ดอกผักกาดโคก ออกดอกเป็นช่อกระจุกแน่นที่ปลายกิ่ง ดอกย่อยมีขนาดเล็กเป็นสีเหลืองสด ขนาดประมาณ 3-4 มิลลิเมตร มีวงประดับซ้อนเหลื่อมกัน รูปไข่ถึงรูปขอบขนานแกมรูปแถบ ไม่มีขน ดอกเพศเมียจะอยู่ด้านนอก ลักษณะเป็นรูปเส้นด้าย ส่วนดอกสมบูรณ์เพศจะอยู่ที่กลางช่อดอก มีลักษณะเป็นหลอดสั้น ปลายแยกออกเป็น 4-5 แฉก แพพพัส เป็นสีขาว ขนาดยาวประมาณ 2.5-5.0 มิลลิเมตร^[1],[2]

• ผลผักกาดโคก ผลเป็นผลแห้งไม่แตก มีขนาดเล็กสีน้ำตาล^[1]

สรรพคุณของผักกาดโคก

• รากนำมาขูดให้เป็นผง ใช้อุดฟันที่เป็นรูหรือฟันผุ จะช่วยแก้อาการปวดฟันได้ (ราก)^[1],[2]
• ตำรับยาพื้นบ้านล้านนาจะใช้ผักกาดโคกทั้งต้นผสมกับหญ้าหนวดแมวทั้งต้น ลำต้นเชือกเขาหนัง ลำต้นมะคังแดง ลำต้นมะดูก และลำต้นหรือใบมะต่อมไก่ นำมาต้มกับน้ำดื่ม เป็นยาแก้อัมพาต (ทั้งต้น)^[1]

เอกสารอ้างอิง

1. หนังสือสมุนไพรพื้นบ้านล้านนา.  (ภาควิชาเภสัชพฤกษศาสตร์ คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล).  “ผักกาดโคก”.  หน้า 49.
2. ระบบจัดการฐานความรู้ด้านความหลากหลายทางชีวภาพ สำนักงานความหลากหลายทางชีวภาพด้านป่าไม้ กรมป่าไม้.  “ผักกาดโคก”.  [ออนไลน์].  เข้าถึงได้จาก : biodiversity.forest.go.th.  [23 พ.ย. 2014].

ภาพประกอบ : biodiversity.forest.go.th, pharmacy.mahidol.ac.th/siri/

เรียบเรียงข้อมูลโดยเว็บไซต์เมดไทย ()

เรื่องที่น่าสนใจ