ปัสสาวะเป็นเลือด (Hematuria)

ปัสสาวะเป็นเลือด (Hematuria) เป็นอาการที่เมื่อถ่ายปัสสาวะจะพบมีเลือดปนในปัสสาวะ ซึ่งเห็นได้ด้วยตาเปล่าชัดเจน แต่ทั้งนี้ไม่นับรวมกับเมื่อมีเลือดออกในอวัยวะเพศภายนอกและปน เปื้อนในปัสสาวะเช่น อวัยวะเพศมีแผล หรือการมีประจำเดือน (ในผู้หญิง) ดังนั้น อาการปัสสาวะเป็นเลือดจึงเป็นอาการขั้นรุนแรงของการมีเม็ดเลือดแดงในปัสสาวะ

สาเหตุปัสสาวะเป็นเลือดเกิดได้จากโรคต่างๆของอวัยวะในระบบทางเดินปัสสาวะ (ไต ท่อไต กระเพาะปัสสาวะ และท่อปัสสาวะ) เช่น

• ไตอักเสบ
• กระเพาะปัสสาวะอักเสบ
• นิ่วในไต
• นิ่วในกระเพาะปัสสาวะ
• ต่อมลูกหมากอักเสบ
• อุบัติเหตุต่ออวัยวะในระบบทางเดินปัสสาวะ
• การออกกำลังกายมากเกินเหตุ (ยังไม่สามารถอธิบายได้ว่า ทำไมการออกกำลังกายหักโหมจึงอาจเป็นสาเหตุให้ปัสสาวะเป็นเลือดได้)
• โรคเลือดบางชนิดที่ส่งผลให้เกิดเกล็ดเลือดต่ำ (เกล็ดเลือดช่วยในการแข็งตัวของเลือด เมื่อเกล็ดเลือดต่ำจึงมีโอกาสเลือดออกได้ง่ายในทุกอวัยวะ)
• ผลข้างเคียงจากยาบางชนิดเช่น ยาแก้ปวดในกลุ่มเอ็นเสดส์ (NSAIDs) หรือยาต้านการแข็งตัวของเลือด และ
• โรคมะเร็งในระบบทางเดินปัสสาวะเช่น โรคมะเร็งไต หรือโรคมะเร็งกระเพาะปัสสาวะ

ทั้งนี้ เมื่อมีปัสสาวะเป็นเลือดควรรีบพบแพทย์/ไปโรงพยาบาลเสมอเพื่อการวินิจฉัยหาสา เหตุเพื่อการรักษาแต่เนิ่นๆ

อนึ่ง ปัสสาวะเป็นเลือดอาจเกิดขึ้นเพียงเล็กน้อยโดยไม่ก่อให้สีของปัสสาวะเปลี่ยนเป็นสีแดงให้เห็นชัดเจน แต่เมื่อปัสสาวะเป็นเลือดเห็นชัดเจนโรคจึงอาจเป็นมากแล้ว ดังนั้นในการตรวจสุขภาพประจำปีจึงควรตรวจปัสสาวะด้วยทุกครั้ง ถึงแม้ไม่มีอาการผิดปกติใดๆทางปัสสาวะ เพื่อเป็นการคัดกรองโรคในระบบทางเดินปัสสาวะตั้งแต่ยังไม่มีอาการหรือมีอาการเพียงเล็กน้อย ซึ่งเมื่อได้รับการรักษาโอกาสรักษาควบคุมโรคได้จึงสูงขึ้น

Updated 2015, Aug 8