ทางเดินปัสสาวะติดเชื้อ (ตอนที่ 2)

13 พฤศจิกายน 2017

โรคติดเชื้อทางเดินปัสสาวะ (Urinary Tract Infection = UTI) เป็นโรคที่เกิดจากการติดเชื้อจุลินทรีย์ (Microbe) เช่น เชื้อแบคทีเรีย เชื้อไวรัส และเชื้อรา แต่ส่วนใหญ่เกิดจากการติดเชื้อแบคทีเรียในระบบทางเดินปัสสาวะซึ่งรวมถึง ไต (Kidneys) ท่อไต (Ureters) กระเพาะปัสสาวะ (Bladder) และท่อปัสสาวะ (Urethra) โดยแบ่งเป็น

ระบบทางเดินปัสสาวะส่วนบน (Upper urinary tract) ซึ่งได้แก่

• ไต (Kidney) มีอยู่ 2 ข้างบริเวณเอว ทำหน้าที่สำคัญหลายอย่างในร่างกาย รวมถึงการนำของเสียและน้ำส่วนเกินจากเลือดไปกำจัดให้กลายเป็นปัสสาวะ ดังนั้นไตจึงเป็นตัวสำคัญที่ควบคุมความดันของโลหิต ทั้งนี้ โรคเบาหวานและความดันโลหิตสูงสามารถทำลายไตได้
• ท่อไต (Ureters) มี 2 ข้าง เป็นท่อแคบยาวประมาณ 10 นิ้ว เป็นตัวลำเลียงปัสสาวะจากไตไปยังกระเพาะปัสสาวะ

ระบบทางเดินปัสสาวะส่วนล่าง (Lower urinary tract) ซึ่งได้แก่

• กระเพาะปัสสาวะ (Bladder) เป็นอวัยวะเล็กๆ มีลักษณะคล้ายถุง ทำหน้าที่เก็บปัสสาวะ เมื่อปัสสาวะเต็มถึงระดับหนึ่งในกระเพาะปัสสาวะ จะทำให้รู้สึกปวดปัสสาวะและต้องถ่ายออก
• ท่อปัสสาวะ (Urethra) เป็นท่อเล็กที่ลำเลียงน้ำปัสสาวะออกไปจากร่างกาย

โดยการติดเชื้อมักเกิดในระบบทางเดินปัสสาวะส่วนล่างมากกว่าส่วนบน ในขณะที่การติดเชื้อที่ระบบทางเดินปัสสาวะส่วนบนจะมีอาการรุนแรงมากกว่าส่วนล่าง

อาการของโรคติดเชื้อทางเดินปัสสาวะจะขึ้นกับส่วนของทางเดินปัสสาวะที่ติดเชื้อ โดยอาการของโรคติดเชื้อทางเดินปัสสาวะส่วนล่างที่มีผลต่อกระเพาะปัสสาวะและท่อปัสสาวะ ได้แก่

• รู้สึกแสบร้อนเวลาปัสสาวะ
• ปวดปัสสาวะบ่อยแต่ปริมาณปัสสาวะไม่มาก
• ปวดปัสสาวะฉับพลัน (Urgency of urination)
• ปัสสาวะปนเลือด (Bloody urine)
• ปัสสาวะขุ่น (Cloudy urine)
• ปัสสาวะเหมือนน้ำชาหรือน้ำโค๊ก
• ปัสสาวะมีกลิ่นแรง
• ในผู้หญิงจะปวดท้องน้อย (Pelvic pain)
• ในผู้ชายจะปวดไส้ตรง (Rectal pain)

แหล่งข้อมูล:

1. Urinary Tract Infections (UTIs). [2017, November 12].
2. Everything You Need to Know About Urinary Tract Infection. [2017, November 12].