ตรวจเลือดและปัสสาวะ ลดความเสี่ยง (ตอนที่ 8)

9 มีนาคม 2013

วิธีการเก็บปัสสาวะเพื่อการตรวจ

• ล้างมือให้สะอาดก่อนทำการเก็บปัสสาวะ
• หากใช้ถ้วยที่มีฝาปิด ให้เปิดฝาอย่างระมัดระวัง อย่าให้นิ้วมือถูกด้านในของถ้วย
• ทำความสะอาดอวัยวะเพศ
  • ผู้ชายควรดึงหนังหุ้มปลายอวัยวะเพศขึ้น แล้วทำความสะอาดหัวอวัยวะเพศด้วยสำลีหรือผ้าก็อซ
  • ผู้หญิงควรทำความสะอาดบริเวณอวัยวะเพศด้วยสำลีหรือผ้าก็อซ โดยการเช็ดจากหน้าไปหลังเพื่อป้องกันไม่ให้เชื้อแบคทีเรียจากทวารหนักมาติดท่อปัสสาวะ

• หลังปัสสาวะออกสักพัก ให้เอาถ้วยรองปัสสาวะเพื่อเก็บปัสสาวะช่วงกลาง (Midstream) ให้ได้ประมาณ 60 มิลลิลิตร ทั้งนี้ห้ามเอาขอบถ้วยสัมผัสกับอวัยวะเพศ
• ค่อยๆ ปิดฝาให้แน่นแล้วนำส่ง หากต้องเก็บปัสสาวะที่บ้านหรือไม่สามารถนำมาห้องแล็บได้ภายใน 1 ชั่วโมง ให้แช่เย็นไว้ด้วย

ผลการตรวจปัสสาวะ

สี	ปกติ:	สีเหลืองอ่อนถึงเข้ม
	ผิดปกติ:	ยาและอาหารอาจมีผลกระทบต่อสีของปัสสาวะ ปัสสาวะที่ไม่มีสีอาจเกิดจากการเป็นโรคไตเรื้อรังหรือโรคเบาหวานที่ไม่สามารถควบคุมระดับน้ำตาลได้ (Uncontrolled diabetes) ปัสสาวะสีเหลืองเข้าอาจเกิดจากภาวะขาดน้ำ (Dehydration) ปัสสาวะสีแดงอาจเกิดจากการมีเลือดในปัสสาวะ
ความใส	ปกติ:	ใส
	ผิดปกติ:	ปัสสาวะขุ่นอาจเกิดจากเม็ดเลือดขาว เม็ดเลือดแดง เชื้ออสุจิ (Sperm) เชื้อแบคทีเรีย (Bacteria) ยีสต์ (Yeast) ผลึก (Crystals) มูกเมือก (Mucus) หรือการติดเชื้อปาราสิต (Parasite) เช่น เชื้อทริโคโมนาส (Trichomoniasis)
กลิ่น	ปกติ:	มีกลิ่นถั่วเล็กน้อย
	ผิดปกติ:	อาหารบางชนิด เช่น แอสพารากัส (Asparagus) วิตามิน และยาปฏิชีวนะ (Antibiotics) อย่างเพนนิซิลิน อาจทำให้เกิดกลิ่นต่างๆ กันไป กลิ่นผลไม้หวานอาจเกิดจากโรคเบาหวานที่ไม่สามารถควบคุมระดับน้ำตาลได้. การติดเชื้อในทางเดินปัสสาวะ สามารถทำให้ปัสสาวะมีกลิ่นเหม็น ปัสสาวะที่มีกลิ่นเมเปิลไซรับ (Maple syrup) แปลว่าเป็นโรคปัสสาวะกลิ่นเมเปิลไซรับ (Maple syrup urine disease : MSUD) หรือที่เรียกกันว่า “โรคฉี่หอม” เนื่องจากร่างกายของผู้ป่วย MSUD ไม่สามารถสลายกรดอะมิโน (Amino acids) 3 ชนิด [วาลีน (Valine) ลิวซีน (Leucine) และไอโซลิวซีน (Isoleucine)] ได้

แหล่งข้อมูล

1. Information and Resources. [2013, March 8].