“ชัก” เป็นเรื่อง (ตอนที่ 5 และตอนจบ)

1 กันยายน 2015

บางทีก็ไม่พบสาเหตุของการชัก หรือที่เรียกว่า Idiopathic seizures ซึ่งมักพบในเด็กและวัยรุ่น และหากการชักเกิดขึ้นซ้ำๆ หลังการรักษา เราจะเรียกว่าเป็น โรคลมชัก หรือ โรคลมบ้าหมู (Epilepsy)

ส่วนใหญ่อาการชักมักจะหยุดเอง แต่ระหว่างที่ชักผู้ป่วยอาจได้รับบาดเจ็บได้ ดังนั้นหากพบผู้ที่ชัก สิ่งสำคัญคือ ให้ป้องกันผู้ป่วยจากการได้รับบาดเจ็บ เช่น

• พยายามอย่าให้หกล้ม ให้ผู้ป่วยนอนบนพื้นที่ปลอดภัยจากเฟอร์นิเจอร์หรือวัตถุมีคม
• หนุนศีรษะผู้ป่วย
• คลายเครื่องแต่งกาย โดยเฉพาะบริเวณรอบคอ
• หันผู้ป่วยให้นอนตะแคง เผื่อว่ามีการอาเจียนจะได้ไม่สำลัก

สิ่งที่ไม่ควรทำ ได้แก่

• อย่าพยายามควบคุมผู้ป่วยไม่ให้ชัก เพราะผู้ป่วยจะไม่รู้สึกตัวว่าอะไรเกิดขึ้นขณะนั้น
• อย่าพยายามนำวัสดุใดๆ ใส่เข้าไปในช่องปากผู้ป่วยขณะชัก
• อย่าเคลื่อนย้ายผู้ป่วยนอกจากผู้ป่วยจะอยู่ในที่อันตราย
• อย่าให้อะไรทางปากผู้ป่วย จนกว่าจะหยุดชักและรู้สึกตัว
• อย่าปฏิบัติการช่วยฟื้นคืนชีพ (CardioPulmonary Resuscitation: CPR) จนกว่าจะหยุดชัก หรือผู้ป่วยไม่หายใจ หรือไม่มีสัญญาณชีพจร (Pulse)

หากเด็กทารกหรือเด็กเล็กชักระหว่างที่มีไข้สูง ค่อยๆ เช็ดตัวเด็กด้วยน้ำค่อนข้างอุ่น (Lukewarm water) ห้ามนำเด็กลงในอ่างน้ำเย็น อาจให้ยา Acetaminophen เมื่อเด็กรู้สึกตัว

วิธีทดสอบถึงอาการชัก อาจทำได้โดย

• การตรวจเลือด (Blood tests)
• การทำซีทีสแกนหรือเอ็มอาร์ไอบริเวณศีรษะ
• การตรวจคลื่นไฟฟ้าสมอง หรือที่เรียกย่อๆ ว่า อีอีจี (Electroencephalo graphy = EEG)
• การเจาะน้ำไขสันหลัง (Lumbar puncture / spinal tap)

และควรทำการตรวจเพิ่มเติมหาก

• มีอาการชักอีกโดยไม่ทราบสาเหตุที่ชัดเจน
• เป็นโรคลมบ้าหมู

แหล่งข้อมูล

1. Seizures. [2015, August 31].