on
จิตวิทยาในชีวิตประจำวัน – ภาคที่ 3 จิตวิทยาผู้ใหญ่ตอนที่ 67 สมองกลีบหน้า (3)
24 กรกฎาคม 2016
การจัดระเบียบ (Organization) ของสมองกลีบหน้า (Frontal lobe) อาจจะดูยุ่งเหยิง เพราะมันทำหน้าที่หลายอย่าง ตั้งแต่การเคลื่อนย้าย (Motor movement) ไปจนถึงกระบวนการรับรู้ (Cognitive process) ส่วนความสามารถที่จะเคลื่อนย้ายมือไหน หรือส่วนของร่างกายไหน ขึ้นอยู่กับเปลือกสมองเคลื่อนย้าย (Motor cortex) ในข้างซ้ายหรือข้างขวาของสมองกลีบหน้า
ในการจัดระบียบของสมอง เส้นประสาท (Nerve) จากสมองด้านขวา (Right hemi-sphere) จะข้ามไปควบคุมการเคลื่อนไหวของมือซ้ายและด้านซ้ายของร่างกาย ในทางกลับกัน (Vice versa) เส้นประสาทจากสมองด้านซ้าย จะข้ามไปควบคุมการเคลื่อนไหวของมือขวาและด้านขวาของร่างกาย
เปลือกสมองเคลื่อนย้าย คือชิ้นยาวแคบๆ (Narrow strip) ของเปลือกสมองที่อยู่ขอบ (Edge) ด้านหลังของสมองกลีบหน้า แล้วขยายลงไปด้านข้าง มันเกี่ยวข้องการริเริ่ม (Initiation) ของการเคลื่อนย้ายอย่างอิสระ (Voluntary movement) โดยเปลือกสมองเคลื่อนย้ายด้านขวา ควบคุมกล้ามเนื้อด้านซ้ายของร่างกาย และในทางกลับกัน เปลือกสมองเคลื่อนย้ายด้านซ้าย ควบคุมกล้ามเนื้อด้านขวาของร่างกาย
อาณาบริเวณมือ เป็นส่วนของร่างกายที่เปลือกสมองเคลื่อนย้ายได้กว้าง ซึ่งแสดงถึงความสามารถในการเคลื่อนย้ายที่ซับซ้อน เปรียบเทียบกับอาณาบริเวณที่แคบของเข่า ซึ่งเปลือกสมองเคลื่อนย้ายได้จำกัดกว่า อย่างไรก็ตาม ในภาพรวม เปลือกสมองเคลื่อนย้ายเป็นเพียงส่วนน้อยของสมองกลีบหน้า
นักวิจัยพบว่า แต่ละส่วนของร่างกายมีอาณาบริเวณของเปลือกสมองเคลื่อนย้ายของตนเอง ซึ่งหมายความว่า หากส่วนหนึ่งของเปลือกสมองเคลื่อนย้ายถูกทำลายจนส่งผลให้ส่วนนั้นเป็นอัมพาต (Paralysis) ก็ไม่มีผลกระทบต่อส่วนอื่นๆ ของเปลือกสมองเคลื่อนย้าย
งานวิจัยอีกชิ้นหนึ่งค้นพบสิ่งประหลาดใจว่า เปลือกสมองเคลื่อนย้ายเกี่ยวข้องกับความทรงจำตามลำดับเหตุการณ์ (Order of events) ที่เกิดขึ้นในช่วงระยะเวลาหนึ่ง อาทิ ลำดับที่สัญญาณ (Signal) เกิดขึ้น นอกเหนือจากการกระตุ้น (Trigger) การเคลื่อนย้ายอย่างอิสระ
เราได้ความรู้เกี่ยวกับการทำงานอื่นๆ ของสมองกลีบหน้ามาจากบุคคลที่อาณาบริเวณส่วนนั้นของสมองถูกทำลาย ตัวอย่างเช่น ในกรณี ฟินีส์ แกจ (Phineas Gage) นักวิจัยพบว่า สมองกลีบหน้าของเขาถูกทำลายอย่างยับเยิน ส่งผลให้บุคลิกภาพของเขาแตกกระเจิง (Disruption) จนก่อให้เกิดอารมณ์ความรู้สึกที่แปรปรวน (Emotional swing) ในที่สุด
แหล่งข้อมูล
- Plotnik, Rod. (2002). Introduction to Psychology (6th Ed). Pacific Grove, CA: Wadsworth -Thompson Learning.
- Frontal lobe - [2016, July 23].