คลั่งผอมเสี่ยงตาย (ตอนที่ 4)

26 พฤษภาคม 2017

สาเหตุของโรคคลั่งผอมยังไม่เป็นที่ทราบชัดเจน อาจจะเกี่ยวเนื่องกับปัจจัยทางด้านชีวภาพ ปัจจัยทางด้านจิตใจ และปัจจัยด้านสภาพแวดล้อม โดย

• ปัจจัยทางด้านชีวภาพ (Biological) – อาจเป็นการเปลี่ยนแปลงของยีนที่ทำให้บางคนมีความเสี่ยงในการเป็นโรคคลั่งผอมมากขึ้น เช่น มีความเปลี่ยนแปลงในการทำงานของสมองหรือระดับฮอร์โมนที่อาจเป็นผลมาจากการขาดสารอาหาร (Malnutrition) หรืออยู่ในครอบครัวที่มีประวัติการกินที่ผิดปกติ (Eating disorders) หดหู่ซึมเศร้า
• ปัจจัยทางด้านจิตใจ (Psychological) – วัยรุ่นหญิงอาจมีนิสัยที่จำกัดการกินหรือไม่ยอมกินแม้ว่าจะหิว เพราะคิดว่าตัวเองยังผอมไม่พอ และ
• มีแนวโน้มในการเป็นโรคหดหู่ซึมเศร้าและโรควิตกกังวล
• ไม่สามารถจัดการกับความเครียดได้
• กังวลและกลัวในอนาคต
• เป็นคนสมบูรณ์แบบ (Perfectionism) มีระเบียบมาตราฐาน
• ชอบย้ำคิดย้ำทำ
• กลัว (Phobia) การอ้วน
• ปัจจัยด้านสภาพแวดล้อม (Environmental) – เพราะสังคมสมัยใหม่นิยมความผอม มีการให้ค่าว่า ความผอมเป็นสิ่งที่ดี กลุ่มเพื่อนอาจเป็นตัวกระตุ้นให้มีความอยากผอม โดยเฉพาะในหมู่วัยรุ่นหญิง ซึ่งอาจมี
• ความกดดันและความเครียดจากโรงเรียน เช่น การสอบ หรือถูกรังแก (Bullying) หรือถูกล้อเลียนเรื่องรูปร่างและน้ำหนัก
• มีอาชีพหรืองานที่ต้องการหุ่นผอมเพรียว เช่น นักเต้นรำ นักกีฬา
• มีความเครียดในชีวิต เช่น ตกงาน หย่าร้าง หรือการสูญเสียบุคคลที่รัก
• มีความสัมพันธ์ในครอบครัวที่ไม่ดี
• ถูกทำร้ายทางร่างกายหรือทางเพศ (Physical or sexual abuse)

สำหรับปัจจัยที่เพิ่มความเสี่ยงในการเป็นโรคคลั่งผอม ได้แก่

• เป็นเพศหญิง – โรคคลั่งผอมมักเกิดในเพศหญิง อย่างไรก็ดีเพศชายก็มีแนวโน้มที่จะเป็นมากขึ้น อันเนื่องมาจากแรงกดดันของสังคม
• เป็นวัยรุ่น – ซึ่งอาจได้รับแรงกดดันจากกลุ่มเพื่อนเกี่ยวกับเรื่องน้ำหนักและรูปร่าง
• พันธุกรรม – การเปลี่ยนแปลงในยีนอาจจะทำให้คนเป็นโรคคลั่งผอมได้ง่าย
• ประวัติครอบครัว –หากคนใกล้เคียงในอันดับต้นๆ เป็นโรคคลั่งผอม เช่น พ่อแม่ลูกพี่หรือน้อง คนนั้นก็มีความเสี่ยงในการเป็นมากขึ้น
• น้ำหนักตัวที่เปลี่ยนไป – อาจทำให้คนนั้นเริ่มอดอาหารและพอใจจนยากที่จะกลับมากินอย่างปกติ
• อยู่ระหว่างการเปลี่ยนแปลง (Transitions) – เช่น การเข้าโรงเรียนใหม่ ที่ทำงานใหม่ การหย่าร้าง การเสียชีวิตของคนรัก อาจทำให้เกิดความเครียดและเพิ่มความเสี่ยงในการเป็นโรคคลั่งผอม
• การเป็นนักกีฬา นักแสดง นักเต้นรำ และนายแบบนางแบบ ล้วนเพิ่มความเสี่ยงในการเป็นโรคคลั่งผอม
• สื่อต่างๆ และสังคม – เช่น โทรทัศน์ แมกกาซีน ที่นิยมหุ่นพร้อมเพรียว

แหล่งข้อมูล:

1. Anorexia nervosa. [2017, May 25].
2. Anorexia nervosa. [2017, May 25].