ของเหลว น้ำ (Body fluid) เลือด (Blood) น้ำเลือด (Plasma) น้ำเหลือง (Serum, Lymph) หนอง (Pus)

- ของเหลว/น้ำ (ในร่างกาย) หรือ Body fluid คือ ของเหลวทุกชนิดที่มีอยู่ในร่างกาย ซึ่งรวมทั้งสิ่ง/สารคัดหลั่ง (Secretion) สิ่งขับถ่าย (Excretion) เช่น ปัสสาวะ เลือด น้ำเหลือง และน้ำ (Water) ทั้งนี้ส่วนประกอบของของเหลวในร่างกายส่วนใหญ่จะเป็นน้ำ ที่เหลือจะขึ้นกับแต่ละชนิดของๆเหลว เช่น เซลล์เม็ดเลือด สารอาหาร เกลือแร่ และสารเคมีต่างๆ หรือน้ำเหลือง ในระบบน้ำเหลือง (Lymph fluid)

- เลือด คือ ของเหลวในร่างกายชนิดหนึ่งที่ประกอบด้วยเซลล์เม็ดเลือด (เม็ดเลือดแดง เม็ดเลือดขาว และเกล็ดเลือด) สาร/โปรตีนชนิดทำให้เลือดแข็งตัว (Fibrinogen) ออกซิเจน (ในเลือดแดง) คาร์บอนไดออกไซด์ (ในเลือดดำ) สารอาหาร สารต่างๆ และน้ำเพื่อการไหล เวียนหล่อเลี้ยงเซลล์ทุกชนิดทั่วร่างกาย

- น้ำเลือด (Plasma หรือ Blood plasma) คือ ส่วนทั้งหมดของเลือดที่ไม่มีเม็ดเลือด ซึ่งได้แก่ น้ำเหลืองเลือด และสาร/โปรตีนชนิดทำให้เลือดแข็งตัว

- น้ำเหลือง จากพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2542 หมายถึง ของเหลวที่ไหล มาจากเนื้อเยื่อของร่างกายเข้าสู่หลอดน้ำเหลือง หรือของเหลวสีเหลืองใสที่ไหลออกมาทางแผล

ทางการแพทย์ น้ำเหลืองมีได้ 2 ชนิด คือ

ก. น้ำเหลืองเลือด (Serum) เป็นส่วนของเลือดที่ไม่มีเม็ดเลือด และไม่มีสาร/โปรตีนที่ทำให้เลือดแข็งตัว ประกอบด้วย สารหลากหลายชนิด ที่สำคัญเช่น น้ำ สารอาหารต่างๆ เกลือแร่ สารภูมิต้านทาน (Antibody) สารก่อภูมิต้านทาน (Antigen) ฮอร์โมนต่างๆ ยา เชื้อโรค และอื่นๆ

ข. น้ำเหลืองจากหลอดน้ำเหลือง (Lymph หรือ Lymph fluid) คือ ของเหลว ที่ไหลเวียนอยู่

• ในน้ำหล่อเลี้ยงภายนอกเซลล์ ซึ่งหล่อเลี้ยงอยู่ระหว่างเซลล์ต่างๆ (Interstitial fluid)
• ในท่อน้ำเหลือง
• และในต่อมน้ำเหลือง

น้ำเหลืองชนิดนี้ประกอบด้วย น้ำ ไขมันในปริมาณมาก โปรตีน เม็ดเลือดขาว เซลล์ที่ตายแล้ว แบคทีเรีย เซลล์มะเร็ง (กรณีเป็นโรคมะเร็ง) ซึ่งน้ำเหลืองจากหลอดน้ำเหลืองนี้ ในที่สุดจะเทเข้ารวมกับเลือดในหลอดเลือดดำใหญ่ในบริเวณลำคอ (Subclavian vein) กลายเป็นส่วนประกอบของเลือดดำ ซึ่งถ้าน้ำเหลืองชนิดนี้ไหลออกจากหลอดน้ำเหลือง จะไปคั่งอยู่ในช่องว่างระหว่างเซลล์ต่างๆ ก่อให้เกิดอาการบวมได้

- หนอง หรือน้ำหนอง คนไทยหลายคนเรียก หนอง ว่า น้ำเหลือง ซึ่งความหมายของหนอง/น้ำหนอง จากพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2542 คือ น้ำเลือดเสียกลาย เป็นสีขาวข้นที่กลัดอยู่ตามแผลและฝี ในทางการแพทย์ หนอง/น้ำหนอง เป็นของเหลวที่ซึมออกจากเซลล์เมื่อเซลล์เกิดการอักเสบ (Exudate, สิ่งซึมเยิ้มข้น) โดยต้องเป็นการอักเสบชนิดติดเชื้อ จึงจะเรียกของเหลว นั้นว่า หนอง/น้ำหนอง ซึ่งมักมีกลิ่นเหม็น และอาจมีสีขาวขุ่น เหลือง ขาวเหลือง เขียว เทา เหลืองน้ำตาล และอื่นๆ ทั้งนี้ขึ้นกับชนิดของเชื้อทั้งจากแบคทีเรียหรือเชื้อรา โดยหนองจะประกอบด้วย น้ำ เซลล์ที่ตายแล้ว เชื้อโรค และเซลล์เม็ดเลือดขาว

บรรณานุกรม

1. Blood [ 2014,Aug2 ]
2. Body fluid [ 2014,Aug2]
3. Lymph [ 2014,Aug2]
[2014,Aug2]
5. Serum (Blood) [2014,Aug2 ]. 4. Pus

Updated 2014, Aug 2