ของฝากจากน้ำท่วม (ตอนที่ 13)

30 มกราคม 2017

โรคไข้เด็งกี (Dengue fever) หรือ ไข้ที่คนไทยนิยมเรียกกันว่า ไข้เลือดออก เป็นโรคติดเชื้อไวรัสที่เกิดจากยุง พบในบริเวณเขตร้อนและกึ่งร้อนทั่วโลก โดยทั่วไปไข้เด็งกีอย่างอ่อนจะมีอาการเป็นไข้ ผื่น ปวดกล้ามเนื้อและข้อ

ส่วนไข้เด็งกีที่มีอาการรุนแรง จนกลายเป็น ไข้เลือดออกเด็งกี (Dengue hemorrhagic fever = DHF) จะทำให้มีเลือดออกง่าย มีเกล็ดเลือดต่ำ และเป็นอันตรายถึงชีวิต ซึ่งจะได้กล่าวในภายหลัง

เชื้อเด็งกีสามารถแบ่งออกได้เป็น 4 ชนิด คือ DEN-1, DEN-2, DEN-3 และ DEN-4 หลังการติดเชื้อ ร่างกายจะสร้างภูมิต้านทานเฉพาะเชื้อชนิดนั้นๆ ไปตลอดชีวิต ส่วนภูมิต้านทานต่อเชื้อชนิดอื่นจะมีบ้างบางส่วนและเป็นแค่ชั่วคราว ทั้งนี้การติดเชื้อเดงกีชนิดอื่นจะเพิ่มความเสี่ยงในการติดเชื้อเด็งกีที่รุนแรงขึ้น

ยุงที่เป็นพาหะมีเชื้อไวรัสเด็งกี จะเป็นยุงลายบ้าน (Aedes aegypti) และยุงลายสวน (Aedes albopictus) เพศเมีย โดยยุงเหล่านี้ยังเป็นพาหะของการติดเชื้อโรคชิคุนกุนยา (Shikungunya) โรคไข้เหลือง (Yellow fever) และโรคติดเชื้อไวรัสซิก้า (Zika infection) ได้ด้วย

โดยยุงมักจะกัดระหว่างวัน โดยเฉพาะตอนช่วงเช้าหรือตอนโพล้เพล้เวลาเย็นก่อนค่ำ (Dusk) โดยเชื้อจะซึมเข้าสู่กระแสเลือด อย่างไรก็ดี โรคไข้เด็งกีจะไม่มีการติดต่อจากคนสู่คน

ในแต่ละปีทั่วโลกจะมีคนติดเชื้อไข้เด็งกีประมาณ 390 ล้านคน และมีประมาณ 96 ล้านคนที่ป่วย โดยพบมากในแถบ

• อินเดีย
• เอเชียตะวันออกเฉียงใต้
• จีนตอนใต้
• ไต้หวัน
• หมู่เกาะแปซิฟิค
• ทะเลคาริบเบียน (ยกเว้นคิวบาและหมู่เกาะเคย์แมน)
• เม็กซิโก
• แอฟริกา
• อเมริกาตอนกลางและตอนใต้ (ยกเว้นชิลี ปารากวัย และอาร์เจนตินา)

หลายคนที่เป็นไข้เด็งกีอย่างอ่อนอาจจะไม่แสดงอาการ จนวันที่ 4-10 หลังการติดเชื้อจากยุงจะปรากฏอาการทั่วไปที่พบมากที่สุดดังนี้

• เป็นไข้สูง (41 C)
• ปวดศีรษะ
• ปวดกล้ามเนื้อ กระดูก และข้อ
• ปวดหลังลูกตา
• เบื่ออาหาร

บรรณานุกรม

1. Dengue fever. [2017, January 28].

2. Dengue. [2017, January 28].

3. Dengue Fever. [2017, January 28].

4. Dengue and severe dengue. [2017, January 28].