กระจ่างขึ้นด้วยเครื่องช่วยวินิจฉัย (ตอนที่ 1)

30 กรกฎาคม 2015
กระจ่างขึ้นด้วยเครื่องช่วยวินิจฉัย

สืบเนื่องจากบทความที่แล้ว ที่ ศ.นพ.นิธิ มหานนท์ ผู้อำนวยการโรงพยาบาลจุฬาภรณ์ ได้แถลงข่าวถึง “โครงการเพทซีทีสแกนเพื่อผู้ป่วยมะเร็งต่อมน้ำเหลืองชนิดทีเซลล์” เรามาดูกันต่อว่า “เพทซีทีสแกน” คืออะไร ช่วยในการวินิจฉัยโรคได้อย่างไร

โดยที่นี้จะขอกล่าวถึงตัวช่วยในการวินิจฉัยโรคที่เป็นเครื่องมือขนาดใหญ่โดยเริ่มต้นจาก เอ็กซเรย์ อัลตราซาว์ด เอ็มอาร์ไอ ซีทีสแกน เพทสแกน เพทซีทีสแกน เป็นลำดับๆ ไป

เอ็กซเรย์ (X-ray) เป็นวิธีการที่รวดเร็ว ไม่เจ็บปวด สามารถถ่ายภาพภายในร่างกายได้โดยเฉพาะกระดูก ด้วยการปล่อยให้ลำแสงเอ็กซเรย์ผ่านร่างกาย แล้วลำแสงนี้จะถ่ายภาพด้วยการซึมซับความหนาแน่นของวัตถุที่ผ่าน เช่น กระดูก โลหะ จะปรากฏเป็นภาพสีขาว อากาศใสและปอดจะปรากฏเป็นภาพสีดำ ในขณะที่ไขมันและกล้ามเนื้อจะปรากฏเป็นภาพสีเทา

การเอ็กซเรย์เป็นการสร้างภาพ 2 มิติ คือ กว้างและยาว ไม่สามารถบอกความลึกได้ และจะให้ภาพเป็นภาพรวมของทั้งอวัยวะ การฉายเอ็กซเรย์บางชนิด เพื่อให้ได้ภาพที่ละเอียดมากขึ้น อาจมีการใส่สารทึบรังสี (Contrast medium) เช่น ไอโอดีน หรือแบเรียม (Barium) เข้าไปในร่างกายก่อน

การเอ็กซเรย์สามารถใช้ตรวจอวัยวะของร่างกายได้หลายส่วน เช่น

บางคนอาจกังวลเกี่ยวกับการทำเอ็กซเรย์ว่าไม่ปลอดภัย เพราะรังสี (Radiation) อาจเป็นสาเหตุให้เซลล์มีการกลายพันธุ์ (Mutation) แล้วทำให้เกิดมะเร็ง อย่างไรก็ดีรังสีที่รับจากการเอ็กซเรย์ก็ถือว่าต่ำเมื่อเทียบกับประโยชน์ที่ได้รับ

แหล่งข้อมูล

  1. X-ray. [2015, July 29].